نتیجه یک تحقیق علمی: کرم‌ها رفتارهای اکتسابی را به نسل‌های بعد منتقل می‌کنند

تحقیقات جدیدی که زیست‌شناسان دانشگاه پرینستون منتشر کرده‌اند نشان می‌دهد که رفتارهای اکتسابی تا چهار نسل بین کرم‌ها منتقل می‌شود.

اینکه خصوصیات فیزیکی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود از اساس علم زیست‌شناسی است اما حالا محققان با تحقیق روی کرم‌ها متوجه شدند که رفتارهای اکتسابی هم می‌تواند از نسلی به نسل دیگر به ارث برسد. در واقع کرم‌های جوان با اجتناب از باکتری‌هایی که تا به حال خودشان با آن روبه رو هم نشده بودند این مساله را اثبات کردند.

در سالیان گذشته موضوع «طبیعت در برابر تربیت» توجه زیادی را در جوامع علمی به خود جلب کرده و محققان تمرکز ویژه‌ای روی بخش تربیت معطوف کرده‌اند.

در همین راستا تحقیقات نشان داده که اگر یک ارگان زنده را در شرایط استرس محیطی (مثل دمای زیاد یا عدم وجود غذا) قرار بدهیم، عملکرد ژن‌های خاصی از آن تغییر خواهد کرد.

اگر موجود زنده مدت زمان طولانی در معرض این شرایط قرار بگیرد این تغییرات رفتاری در ژن‌ها به اندازه‌ای دائمی خواهد شد که قابلیت انتقال به نسل بعدی را داشته باشد. این در واقع مفهوم تکامل را در عمل نشان می‌دهد و همین ویژگی به بقای نسل بعد در مقابل شرایط محیطی مذکور کمک می‌کند.

این قابلیت «وراثت اپی‌ژنتیک» نام دارد و بین موش‌ها، کرم‌ها و حتی انسان‌ها متداول است. تحقیقاتی که سال گذشته در همین زمینه انجام شد نشان می‌داد یک مکانیزم بیولوژیکی در انسان‌ها باعث می‌شود که روبه رو شدن با آسیب‌های عظیم روحی مثل زنده ماندن در یک جنگ بزرگ می‌تواند روی نسل‌های بعد نیز تاثیر روانی خود را داشته باشد.

در این تحقیق جدید، محققان پرینستون قصد بررسی ارثی بودن رفتارهای اکتسابی را در کرم‌ها داشتند. آن‌ها RNA حافظه را از یک کرم که رفتار مقابله با باکتری پاتوژنیک را آموخته بود به کرم دیگری که فاقد این تجربه بود تزریق کردند و آن را در معرض این نوع از باکتری قرار دادند. مشاهده آن‌ها نشان می‌داد که کرم‌های مورد آزمایش می‌توانند از مقابله با این باکتری اجتناب کنند.

سپس این خصیصه را در نوزاد همین کرم‌ها مورد بررسی قرار داده و مشاهده کردند که رفتار اجتنابی از کرم مادر به فرزندان منتقل شده و این وراثت تا چهار نسل ادامه پیدا می‌کند. اما از نسل پنجم به بعد این خصیصه از بین رفته و کرم‌ها رفتار اجتنابی مورد انتظار را نشان نمی‌دهند.

این مساله در واقع به خاطر تغییر رفتار ژن daf-7 است که بر اثر یک مکانیزم خاص برای زنده ماندن، دیگر موجب بروز رفتار اجتنابی مذکور نمی‌شود.