آمریکا و ۷ کشور دیگر «پیمان آرتمیس» را برای اکتشاف ماه امضا کردند

ناسا اخیرا اعلام کرده که ۸ کشور شامل ایالات متحده آمریکا توافقنامه‌ای بین‌المللی به نام «پیمان آرتمیس» را امضا کرده‌اند که کشورها را متعهد به اکتشاف استاندارد ماه می‌کند.

ناسا از قصد خود برای ایجاد پیمان آرتمیس در ماه می پرده برداشت، پس از آن که با همکاری «وزارت امور خارجه» و «شورای ملی فضا» پیش نویس قوانینی برای اکتشاف ماه را تهیه کرد. نام این سند از برنامه سفر ناسا به ماه یعنی آرتمیس برداشته شده است.

ناسا امیدوار است برای این برنامه خود با چندین کشور همکاری کند و این سازمان با ایجاد پیمان آرتمیس، می‌خواهد از این موضوع که کشورها می‌توانند در مورد بهترین روش‌ها برای ارسال ربات‌ها و انسان‌ها به سطح ماه توافق کنند، مطمئن شود.

ناسا پیش نویس این توافق‌نامه را در اختیار کشورها قرار داد و پس از جلب نظر آن‌ها، سند نهایی نوشته شد که شامل استانداردهایی برای مواردی مانند استخراج از سطح ماه و همچنین نحوه کنترل درگیری‌ها روی آن می‌شود.

طبق اعلام مدیر ناسا، «جیم برایدنستاین» هدف اصلی از این اقدام، قرارگیری کشورها در یک موقعیت است تا در آینده از هرگونه سوءتفاهم یا درگیری‌های بین‌المللی جلوگیری شود. ناسا با این توافقنامه به دنبال ایجاد استانداردهایی است که کشورهای مختلف با آن موافقت می‌کنند.

علاوه بر ایالات متحده آمریکا کشورهای استرالیا، کانادا، ژاپن، لوکزامبورگ، ایتالیا، بریتانیا و امارات متحده عربی نیز پیمان آرتمیس را امضا کرده‌اند. این احتمال وجود دارد که در آینده کشورهای بیشتری این توافقنامه را امضا کنند.

در این لیست نام یکی از بزرگترین شرکای آمریکا در سفرهای فضایی و همچنین ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) یعنی روسیه به چشم نمی‌خورد. رئیس سازمان فضایی این کشور اعلام کرده که طرفدار این پیمان یا برنامه آرتمیس ناسا نیست.

علاوه بر روسیه، چین نیز این پیمان را امضا نکرده که البته منطقی به نظر می‌رسد چرا که همکاری مستقیم میان سازمان‌های فضایی چین و آمریکا به علت قانون کنگره محدود شده، با این حال به گفته برایدنستاین در صورتی که رفتار این کشور مطابق خواسته کنگره تغییر کند، امکان همکاری میان آن‌ها وجود خواهد داشت، اما در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد و ناسا از قوانین پیروی می‌کند.

این اولین باری نیست که کشورهای مختلف برای اکتشاف فضایی توافقنامه بین‌المللی امضا می‌کنند. در سال ۱۹۶۷ هم توافقنامه مشابهی به نام «Outer Space Treaty» برای نحوه اکتشاف فضا اجرایی شده بود. ناسا در پیمان جدید به دنبال اعلام این موضوع است که کشورها صاحب منابعی هستند که از ماه استخراج می‌کنند و امکان استفاده از آن‌ها وجود دارد. این سازمان امیدوار است با برنامه آرتمیس خاک یا آب یخ زده از ماه استخراج کند.

در نهایت باید به این موضوع اشاره کرد که پیمان آرتمیس هنوز مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها بدون مکانیزم‌های اجرایی است و اگر کشوری که آن را امضا کرده یکی از بندهای آن را نقض کند، با عواقب واقعی روبه‌رو نمی‌شود.