فوران کراکاتوآ؛ بلندترین صدایی که تاکنون در تاریخ زمین شنیده شده است

کوه آتشفشانی «کراکاتوآ» در سال 1883 دچار انفجار آتشفشانی شد و بلندترین صدایی که تاکنون در کره زمین شنیده شده است را به نام خود ثبت کرد.

کراکاتوآتو آتشفشانی در کشور اندونزی است و در تاریخ 26 آگوست 1883 دچار فوران شدیدی شد. این کوه بین جزایر سوماترا و جاوه واقع شده است. در اثر این انفجار آتشفشانی بخش اعظم جزیره از بین رفت. انفجار آتشفشانی تقریبا معادل انفجار 200 مگاتن TNT است.

شدت انفجار و صدای حاصل از آن به قدری شدید بوده که نیمی از خدمه کشتی در فاصله 64 کیلومتری کوه آتشفشانی غش کردند. برخی تصور کرده بودند که روز قیامت فرا رسیده است.

شهروندانی جزایر «آندامان» و «نیکوبار» در هند و میانمار و در فاصله 2092 کیلومتری نیز صدای این انفجار را شنیده بودند. در گینه و غرب استرالیا که در فاصله 3218 کیلومتری مرکز انفجار قرار داشتند، صدای مهیب به صورت صدایی شبیه توپخانه شنیده شد.

در زمان انفجار فردی در فاصله 161 کیلومتری مرکز آن، افزایش فشار 6.35 سانتی‌متری فشار سنج جیوه را گزارش کرده بود که حکایت از صدایی با شدن 172 دسی‌بل می‌دهد. در نظر داشته باشید که موتور جت صدایی برابر 150 دسی‌بل از خود ساتع می‌کند.

فشارسنج‌های جیوه در سراسر جهان تغییراتی را به ثبت رساندند. فشارسنج‌های موجود در کلکته هند، شش ساعت و 47 دقیقه پس از انفجار، تغییراتی را به ثبت رساندند. هشت ساعت پس از انفجار، همین تغییرات در ملبورن و سیدنی استرالیا مشاهده شد. 12 ساعت بعد از انفجار اصلی، فشارسنج‌های روسیه تغییراتی را ثبت کردند.

این تغییرات  به وین، برلین، مونیخ، پاریس و رم نیز گسترش یافت. سرانجام 18 ساعت پس از انفجار به شهرهای نیویورک، واشنگتن دی سی و تورنتو کانادا هم رسید.

به طرز باورنکردنی، امواج صوتی ایجاد شده در اثر آتشفشان در سراسر کره زمین طنین انداز شد و تقریبا تا ساعت ساعت بعدی قابل رویت بود. این نوسانات صوتی در بیش از 50 شهر جهان به ثبت رسیده است.

این انفجار خسارت‌های مالی و جانی زیادی در پی داشت. خاکسترهای آتشفشان تا فاصله 1850 کیلومتری مانند باران به زمین فرو می‌ریختند و در حدود 36000 نفر در این واقعه جان خود را از دست دادند.

در این فوران 20 میلیون تن گوگرد نیز آزاد شد و منجر به تغییراتی در دمای متوسط جهان هم گردید. در سال 1927 فوران‌های زیردریایی باعث شد مخروط جدیدی به نام «آناک کراکاتوآ» سربرآورد که به نام فرزند کراکاتوآ شناخته می‌شود. این آتشفشان نیز فعال است. این مخروط در حال بزرگ شدن است و هر سال در حدود 5 متر بزرگ‌تر می‌شود.