نگاهی به تاریخچه آیپادهای اپل به مناسبت ۲۰ سال حضور در بازار

در سال‌های نه چندان دور افراد برای اینکه بتوانند در هنگام حرکت آهنگ گوش دهند، از واکمن یا سی‌دی پلیر استفاده می‌کردند، اما این دستگاه‌ها محدودیت‌های خودشان را داشتند. به مرور زمان، ام‌پی تری پلیرها (MP3 Player) از راه رسیدند که می‌توانند بدون نیاز به کاست یا سی‌دی، آهنگ‌ها را در فرمت دیجیتال ذخیره و پخش کنند، اما وسیله‌ای که باعث شد نحوه گوش دادن بسیاری از افراد به موسیقی تغییر کند، آیپاد بود. آیپاد اپل اولین بار دقیقا ۲۰ سال پیش یعنی ۱ آبان ۱۳۸۰ (۲۳ اکتبر ۲۰۰۱) معرفی شد و به همین دلیل می‌خواهیم در این مطلب نگاهی به تمام آیپادهای اپل تا به امروز داشته باشیم.

آیپاد اگرچه صنعت موسیقی را دچار تغییر کرد، اما در نوع خود اولین نبود و پیش از آن چندین MP3 پلیر در بازار حضور داشتند. اگرچه آیپاد را می‌توان یک محصول انقلابی دانست، اما پلیرهای صوتی دیجیتال سابقه طولانی‌تری نسبت به آیپاد اپل داشتند. در سال ۱۹۷۹ یک مخترع بریتانیایی به نام «کین کرامر» (Kane Kramer) اولین پخش‌کننده صدای دیجیتال را خلق کرد و آن را «IXI» نامید. این دستگاه می‌توانست یک آهنگ پخش کند، اما به علت اینکه کرامر نتوانست آن را با موفقیت در بازار عرضه کند، کار به جایی نبرد.

پتنت کرامر در سال ۱۹۸۸ منقضی شد، اما زمانی که اپل در سال ۲۰۰۷ برای ثبت پتنت با مشکل مواجه شد، کرامر را برای شهادت به دادگاه برد و به گونه‌ای به او اعتبار بخشید.

آیپاد یکی از دستگاه‌های سودآور و پرفروش اپل بود، اما به مرور زمان و با موفقیت آیفون در بازار، آیپاد به حاشیه رانده شد. البته محبوبیت سرویس‌های استریم موسیقی و ورود خود شرکت اپل به این حوزه هم در چنین وضعیتی بی‌تاثیر نبودند. با این وجود، آیپاد هنوز زنده است و در بازار خریدار دارد. حالا که ۲۰ سال از ورود این محصول به بازار می‌گذرد، بیایید نگاهی به تاریخچه‌اش داشته باشیم.

۲۰۰۱: نسل اول آیپاد

پیش از آیپاد، MP3 پلیرها در بازار حضور داشتند، اما یا خیلی بزرگ بودند یا خیلی کوچک و بلااستفاده. استیو جابز به نایب رئیس بخش طراحی صنعتی اپل یعنی جانی آیو و یک گروه از مهندسان سخت افزار ماموریت داد که این دستگاه را توسعه دهند.

توسعه آیپاد کمتر از ۱ سال طول کشید و نتیجه تلاش کوپرتینویی‌ها، نسل اول آیپاد با حافظه ۵ گیگابایتی بود. این دستگاه که در ۲۳ اکتبر ۲۰۰۱ معرفی شد، می‌توانست ۱۰۰۰ آهنگ را ذخیره کند و ۳۹۹ دلار قیمت داشت. یک کپی رایتر پس از دیدن نمونه اولیه آیپاد با الهام از فیلم «۲۰۰۱: ادیسه فضایی»، به چنین نامی اشاره کرده بود.

۲۰۰۲: نسل دوم آیپاد

تقریبا ۹ ماه پس از عرضه نسل اول آیپاد، اپل با تغییرات کوچکی نسل دومش را در ۱۷ ژوئیه ۲۰۰۲ عرضه کرد. بزرگترین تغییر این محصول، امکان استفاده از آن توسط کاربران PC بود که برای چنین کاری باید از نرم افزار «Musicmatch Jukebox» استفاده می‌کردند. اگر ۵ گیگابایت فضا برای شما کافی نبود، می‌توانستید نسخه ۱۰ گیگابایتی‌اش را با قیمت ۳۹۹ دلار تهیه می‌کردید. در همان سال، مدل ۲۰ گیگابایتی این آیپاد هم از راه رسید و قیمتش ۴۹۹ دلار بود. با استفاده از این مدل می‌توانستید ۴۰۰۰ هزار آهنگ در جیب‌تان داشته باشید.

یکی دیگر از تغییرات آن، چرخ حساس به لمس بود. این نسل به یک کاور برای پورت FireWire مجهز شده بود و همچنین یک نرم افزار برای ذخیره‌سازی نام ۱۰۰۰ مخاطب و همچنین آدرس آن‌ها داشت.

۲۰۰۳: نسل سوم آیپاد

اپل پس از اینکه متوجه شد با توجه به افزایش حجم و تعداد آهنگ‌های دیجیتال ۵ گیگابایت فضای ذخیره‌سازی برای کاربران کافی نیست، در ۲۸ آوریل 2003 نسل سوم آیپاد را در نسخه‌های مجهز به 10، 15 و 30 گیگابایت فضای داخلی عرضه کرد. 5 ماه بعد مدل‌های 20 و 40 گیگابایتی آن از راه رسیدند. در کمتر از دو سال، آیپادی که می‌توانست 1000 آهنگ ذخیره کند، حالا ظرفیت ذخیره 10 هزار آهنگ را داشت.

اپل در سال 2003 پس از عرضه آیتونز ۴.۱ برای ویندوز، توسعه نرم افزار Musicmatch را متوقف کرد. کوپرتینویی‌ها همچنین در ۲۹ آوریل آیتونز استور را معرفی کردند. در ۴ ماه شروع به فعالیت این فروشگاه، بیش از 10 میلیون آهنگ به فروش رسید.

نسل سوم آیپاد اولین در نوع خود بود که از رابط کاربری چرخ کاملا لمسی پشتیبانی می‌کرد و همچنین مجهز به کانکتور داک و کیس باریک‌تر بود. دکمه‌ها دیگر روی چرخ قرار نداشتند و به بالای آن و زیر نمایشگر منتقل شدند.

۲۰۰۴: آیپاد مینی، آیپاد فوتو و نسل چهارم آیپاد

در ژانویه ۲۰۰۴، اپل بیش از ۲ میلیون آیپاد فروخته بود و این دستگاه به پرفروش‌ترین پخش‌کننده موسیقی جهان تبدیل شد. اپل در همان سال از سه مدل مختلف آیپاد رونمایی کرد: آیپاد فوتو در نسخه‌های ۳۰، 40 و 60 گیگابایتی، نسل چهارم آیپاد در نسخه‌های 20 و 60 گیگابایتی و آیپاد مینی ۴ گیگابایتی.

آیپاد مینی برای ادای احترام به آی‌مک، در پنج رنگ مختلف شامل آبی، صورتی، نقره‌ای، سبز و طلایی از راه رسید و برای اولین بار چرخ کلیکی داشت که امکان استفاده از آن با یکدست را فراهم می‌کرد. آیپاد مینی همچنین در آن زمان کوچکترین پخش‌کننده موسیقی قابل حمل بود که می‌توانست ۱۰۰۰ آهنگ با کیفیت سی‌دی را در خودش نگه دارد. اپل آن را با قیمت ۲۴۹ دلار می‌فروخت.

آیپاد فوتو که با نام آیپاد مجهز به نمایشگر رنگی هم شناخته می‌شد، در اکتبر آن سال از راه رسید. طراحی کلی آن شبیه آیپاد عادی بود، اما فضای ذخیره‌سازی بیشتری داشت، به نمایشگر رنگی مجهز شده بود و همچنین باتری حجیم‌تری داشت. البته کاربران برای مشاهده ویدیو در آیپاد یکسال دیگر هم صبر کردند و در آیپاد فوتو تنها می‌توانستند تصاویر را ببینند.

نسل چهارم آیپاد هم در این سال از راه رسید و از قابلیت شافل بهره می‌برد که البته سال بعد آیپاد شافل هم از راه رسید.

۲۰۰۵: آیپاد نانو، آیپاد شافل، آیپاد مینی، نسل پنجم آیپاد/ویدیو آیپاد

در سال ۲۰۰۵ شاهد معرفی پنج آیپاد جدید بودیم که البته دو مورد آن‌ها کاملا جدید بودند: آیپاد نانو و آیپاد شافل. مدل نانو اواخر ۲۰۰۵ از راه رسید و برای ذخیره‌سازی از حافظه فلش استفاده می‌کرد تا نگرانی بابت خرابی هارد درایو وجود نداشته باشد. این محصول در نسخه‌های مشکی و سفید رنگ و با حافظه‌های 2 و 4 گیگابایتی روانه بازار شد. آیپاد نانو نمایشگر رنگی و کیفیت صوتی بالایی داشت و ضخامتش نسبت به آیپاد مینی هم ۶۲ درصد کمتر بود.

کوپرتینویی‌ها همچنین از آیپاد شافل با حافظه فلش هم در همان سال رونمایی کردند. این دستگاه طراحی ساده‌ای داشت. دکمه وضعیت باتری و پاور در بخش پشتی قرار داشتند و برای اولین بار با آیپادی روبه‌رو شدیم که نمایشگر نداشت. بجای نمایشگر، شافل با نسخه جدید آیتونز از راه رسید که آهنگ‌ها را بطور تصادفی پخش می‌کرد. مدل ۱ گیگابایتی با امکان ذخیره 240 آهنگ ۱۴۹ دلار قیمت داشت و مدل ۵۱۲ مگابایتی‌اش با امکان ذخیره 120 آهنگ هم با قیمت 99 دلار فروخته می‌شد.

2005 آخرین سالی بود که با آیپاد مینی روبه‌رو شدیم چرا که تقریبا 7 ماه بعدش نانو جایگزین آن شد. اپل همچنین در آن سال از نسل پنجم آیپاد رونمایی کرد که به علت توانایی پخش ویدیو، آیپاد ویدیو هم به آن می‌گفتند. برای اولین بار این دستگاه به کاربران اجازه داد با آیپاد ویدیو ببینند.

۲۰۰۶: آیپاد ۸۰ گیگابایتی، نسل دوم آیپاد نانو و شافل

۲۰۰۶ سال آرام‌تری برای آیپادها بود، البته اپل از نسخه ۸۰ گیگابایتی آیپاد رونمایی کرد؛ بیشترین فضای ذخیره‌سازی در آیپاد تا آن زمان. این مدل تنها حافظه بیشتری نداشت بلکه با بهبودهای دیگری هم همراه بود مانند شارژدهی بالاتر، نمایشگر روشن‌تر، قابلیت جستجوی جدید و همچنین پشتیبانی از بازی‌های بهتر.

اپل در همان سال آیپاد نانو را هم بروزرسانی کرد و نسخه دومش از راه رسید. این دستگاه دیگر بدنه پلاستیکی نداشت و حالا از بدنه آلومینیومی جذابی بهره می‌برد. نمایشگر این مدل ۴۰ درصد روشنایی بالاتری داشت، از قابلیت جستجو بهره می‌برد و همچنین می‌توانست بدون فاصله فایل‌های صوتی را اجرا کند.

در همان سال آیپاد شافل هم بروزرسانی شد و طراحی جدیدش تفاوت چشمگیری با نسل اولش داشت. ابعاد آن نصف نسل قبلی بود و اپل آن را کوچکترین MP3 پلیر جهان معرفی کرد. این محصول یک گیره برای اتصال به لباس داشت و همچنین از دکمه‌های پاور و فعال کردن شافل بهره می‌برد.

۲۰۰۷: آیپاد تاچ، نسل سوم آیپاد نانو و مدل ۱۶۰ گیگابایتی آیپاد کلاسیک

تا سال ۲۰۰۷ اپل توانسته بود ۸۸ میلیون آیپاد در جهان بفروشد. در این سال دستگاهی از راه رسید که می‌توانست فروش آیپاد را تهدید کند یعنی آیفون. آیفون ویژگی‌های مشابه زیادی با آیپاد داشت، اما یک گوشی هوشمند بود. مردم تا آن زمان یک آیپاد و یک گوشی موبایل را با خودشان به همراه داشتند، اما آیفون آن‌ها را ترکیب می‌کرد و دیگر نیازی به آیپاد نبود.

به همین دلیل اپل در سپتامبر آن سال دستگاهی را روانه بازار کرد تا افرادی که نیاز به قابلیت‌های تماس نداشتند، مشتری‌اش شوند. این دستگاه آیپاد تاچ نام داشت و از نمایشگر چند لمسی ۳.۵ اینچی مشابه آیفون و همچنین ارتباط وای فای بهره می‌برد. کاربران آیپاد تاچ می‌توانستند در دنیای اینترنت گشت‌گذار کنند و آهنگ‌ها را به صورت بی‌سیم بخرند. مدل ۸ گیگابایتی این پخش‌کننده موسیقی 299 دلار قیمت داشت.

در همان سال نسل جدید آیپاد نانو با ارتفاع کوتاه‌تر، طراحی عریض‌تر و البته وزن سنگین‌تر هم از راه رسید. این محصول نمایشگر ۲ اینچی داشت و می‌توانست ویدیو پخش کند. همچنین امکان اجرای بازی‌ها به وسیله آن هم وجود داشت. اپل در ۲۰۰۷ از آیپاد کلاسیک با حافظه ۱۶۰ گیگابایت هم رونمایی کرد که اگرچه تغییری نسبت به مدل ۲۰۰۶ نداشت، اما کاربران با پرداخت ۳۴۹ دلار به دو برابر فضای ذخیره‌سازی بیشتر دسترسی پیدا می‌کردند.

تا اواخر ۲۰۰۷ اپل توانسته بود ۱۴۱ میلیون آیپاد در جهان بفروشد که دلیل چنین رشدی، معرفی آیپاد تاچ بود.

۲۰۰۸: نسل دوم آیپاد تاچ و نسل چهارم آیپاد نانو

در سال ۲۰۰۸ دیگر والمارت بزرگترین خرده‌فروشی آمریکا نبود و آیتونز از آن پیشی گرفت و بیش از ۵ میلیارد آهنگ می‌فروخت. در ژوئیه همان سال، اپ استور اپل از راه رسید که کاربران آیفون و آیپاد ۱۰ میلیون اپ از آن در اولین آخر هفته دانلود کردند. در سپتامبر بیش از ۱۰۰ میلیون بار اپ‌ها دانلود شدند.

اپل همچنین آیپاد تاچ و آیپاد نانو را بروزرسانی کرد. نسل دوم آیپاد تاچ طراحی باریک‌تری داشت و به دکمه صدا و اسپیکر مجهز شده بود. آپدیت‌های جدید iOS همچنین اپ استور و عملکرد Genius را در اختیار کاربران قرار دادند. نسل چهارم آیپاد نانو هم برای اولین بار به شتاب‌سنج مجهز شد تا بتوان نمایشگر را از حالت افقی به عمودی تغییر داد. یکی از قابلیت‌های این آیپاد، امکان لرزش آن برای پخش یک آهنگ تصادفی بود.

۲۰۰۹: نسل سوم آیپاد شافل، نسل پنجم آیپاد نانو و نسل سوم آیپاد تاچ

در مارس ۲۰۰۹، کوپرتینویی‌ها نسل سوم آیپاد را عرضه کردند که شامل ویژگی VoiceOver برای اعلام نام آهنگ‌ها و همچنین زمان نیاز به شارژ باتری بود. این دستگاه همچنان نمایشگر و رادیو نداشت و حتی اپل کنترلرها را هم از آن حذف کرد و آن‌ها را درون هدفون قرار داد.

در سپتامبر ۲۰۰۹، اپل از اولین آیپاد حاوی دوربین رونمایی کرد. نسل پنجم آیپاد نانو هم از راه رسید که نمایشگر بزرگتری نسبت به نسل گذشته‌‌اش داشت و همچنین به ویژگی مجهز شده بود که کاربران برای مدت‌ها منتظرش بودند: رادیو FM. اپل همچنین درون این محصول میکروفن، اسپیکر و همچنین ویژگی VoiceOver را قرار داد.

نسل سوم آیپاد تاچ با پردازنده سریعتر از راه رسید. این محصول به عنوان یک پلتفرم گیمینگ رقیب PSP و نینتندو DS بازاریابی شد.

۲۰۱۰: نسل چهارم آیپاد تاچ، نسل چهارم آیپاد شافل و نسل ششم آیپاد نانو

با بیش از ۱۰ میلیارد آهنگ در آیتونز استور و بیش از 5 میلیارد دانلود از اپ استور، 2010 سال رویایی برای اپل بود. در سپتامبر آن سال از نسل چهارم آیپاد تاچ با نمایشگر رتینا رونمایی شد تا کیفیت متون و تصاویر افزایش چشمگیری پیدا کند. این دستگاه اپل قادر به ضبط ویدیوهای اچ‌دی و ثبت تصاویر باکیفیت بود. این محصول همچنین به دوربین سلفی مجهز شد تا امکان برقراری تماس‌های فیس تایم به وسیله آن وجود داشته باشد.

در همین سال آیپاد شافل و نانو جدید هم از راه رسیدند. نسل چهارم آیپاد شافل با قیمت ۴۹ دلار، ارزان‌ترین آیپاد شد. در این محصول دکمه‌های نسل دوم شافل وجود داشتند و کاربران برای کنترل موسیقی دیگر وابسته به هدفون نبودند. نسل ششم آیپاد نانو چندان مورد توجه قرار نگرفت چرا که کوپرتینویی‌ها برای آن به سراغ یک نمایشگر کوچک رفتند و همچنین قابلیت ضبط ویدیو یا پخش آن را نداشت. آیپاد نانو جدید از رادیو FM و قابلیت‌های تناسب اندام نایک پلاس بهره می‌برد.

۲۰۱۱: نسل هفتم آیپاد نانو و آپدیت نسل چهارم آیپاد تاچ

در اکتبر ۲۰۱۱، اپل اعلام کرد نمایشگر لمسی آخرین نسل آیپاد نانو را نگه می‌دارد و طراحی فیزیکی‌اش را تغییر نمی‌دهد، اما رابط کاربری‌اش بهبودهایی را تجربه می‌کند. در این رابط کاربری با آیکون‌های بزرگتر، ۱۶ ویجت واچ فیس و همچنین کاهش قیمت روبه‌رو شدیم. به لطف یک ویژگی که امکان سوایپ میان آیکون‌ها را فراهم می‌کرد، می‌توانستید راحت‌تر در این دستگاه گشت‌وگذار کنید.

در همین سال آیپاد تاچ هم آپدیت شد. این دستگاه که در رنگ‌های مشکی و سفید فروخته می‌شد، به iOS 5 مجهز شد که شامل ۲۰۰ ویژگی جدید شامل iMessage، نوتیفیکیشن‌ها و همگام‌سازی وای فای با آیتونز بود. همچنین با آی‌کلود کار می‌کرد.

۲۰۱۲: نسل پنجم آیپاد، نسل هشتم آیپاد نانو و EarPods

در سال ۲۰۱۲ اپل تغییرات مناسبی در آیپادها ایجاد کرد. اول از همه هدفون‌های همراه با آیپادها بازطراحی شد. اپل EarPods اولین بازطراحی اصلی هدفون‌های این کمپانی در ۱۱ سال بودند و اگرچه نمی‌توانست صدای بسیار باکیفیتی تولید کند، اما یک پیشرفت به حساب می‌آمد.

نسل پنجم آیپاد تاچ با نمایشگر بزرگتر معرفی شد و اپل صفحه نمایش ۴ اینچی آیفون ۵ را به این دستگاه اضافه کرد. همچنین در این دستگاه شاهد استفاده از تراشه A5 (اولین تراشه دو هسته‌ای در آیپاد تاچ)، دوربین ۵ مگاپیکسلی و کانکتور داک لایتنینگ بودیم. این محصول در نسخه‌های ۳۲ و ۶۴ گیگابایتی وارد بازار شد. همچنین با یک جایگاه مخصوص برای اتصال بند هم روبه‌رو شدیم.

آیپاد نانو هم در آن سال بزرگتر شد و همچنان نمایشگر لمسی داشت، البته حالا از یک پنل ۲.۵ اینچی بهره می‌برد که مناسب مشاهده ویدیوهای اچ‌دی بود. برای اولین بار شاهد تجهیز آن به بلوتوث بودیم.

۲۰۱۵: نسل ششم آیپاد تاچ

در سال ۲۰۱۵ نسل جدید آیپاد تاچ از راه رسید که یک نمایشگر ۴ اینچی رتینا با رزولوشن ۱۱۳۶ در ۶۴۰ پیکسل داشت، اما در بخش سخت افزار با بهبودهایی همراه بود. اپل آن را به تراشه A8 مورد استفاده در آیفون ۶ مجهز کرد و همچنین به سراغ دوربین اصلی ۸ مگاپیکسلی iSight به همراه پردازشگر کمکی M8 برای ردیابی فعالیت‌های ورزشی رفت.

نسل جدید آیپاد تاچ در نسخه‌های ۱۶، ۳۲، ۶۴ و ۱۲۸ گیگابایتی روانه بازار شد و قیمتش در محدوده ۱۹۹ تا ۳۹۹ دلار قرار داشت. کاربران می‌توانستند آن را در رنگ‌های خاکستری فضایی، نقره‌ای، طلایی، صورت و آبی سفارش دهند و البته نسخه قرمزش هم روانه بازار شد. در آن سال آیپاد نانو و شافل همچنان در بازار فروخته می‌شدند.

۲۰۱۹: نسل هفتم آیپاد تاچ

درست زمانی که کسی فکر نمی‌کرد آیپاد دیگر اهمیتی برای شرکت اپل داشته باشد، نسل جدیدش معرفی شد. کوپرتینویی‌ها در سال ۲۰۱۷ تولید آیپاد نانو و شافل را متوقف کردند.

همانطور که می‌توان انتظار داشت، اپل ابعاد و ظاهر این محصول را نسبت به نسل قبلی‌اش تغییر نداد، اما در سخت افزار با بهبودهای مناسبی روبه‌رو شدیم. اپل این محصولش را به چیپ A10 مجهز کرد؛ تراشه‌ای که در آیفون ۷ در سال ۲۰۱۶ مورد استفاده قرار گرفته بود. نسل هفتم آیپاد تاچ در ۶ رنگ و ۳ فضای ذخیره‌سازی شامل ۳۲، ۱۲۸ و ۲۵۶ گیگابایت روانه بازار شد و قیمتش در محدوده ۱۹۹ تا ۳۹۹ دلار قرار دارد و هنوز هم به فروش می‌رسد.

یکی از دلایل اینکه اپل تصمیم گرفت آیپاد تاچ را بروزرسانی کند و نسل جدیدش را در اختیار خریداران قرار دهد، سرویس اشتراکی بازی‌های آرکید بود. این محصول برخلاف آیفون‌های اپل، جک ۳.۵ میلی‌متری هدفون هم دارد.

آینده آیپاد اپل

نسل هفتم آیپاد تاچ، آخرین نسل این پلیر است که در بازار فروخته می‌شود و با توجه به کاهش سهم آن‌ها در بازار، عدم تمایل اپل به توسعه و عرضه نسل جدیدش، منطقی به نظر می‌رسد. همانطور که در نمودار بالا مشاهده می‌کنید، فروش آیپاد که زمانی سالانه بیش از ۵۰ میلیون دستگاه بود، در سال ۲۰۱۴ به ۱۴.۴ میلیون دستگاه رسید و حالا این آمار بسیار کمتر است.

به احتمال زیاد آیپاد، پلیر محبوبی که ۲۰ سال بیش تغییر بزرگی در بازار ایجاد کرد، به آخر عمرش نزدیک می‌شود و دیگر خبری از نسل بعدی‌اش نخواهد بود، هرچند نمی‌‌توان با قطعیت چنین موضوعی را اعلام کرد.