وزیر ارتباطات: مشکل اصلی اینترنت در لایه دسترسی است

وزیر ارتباطات با تاکید بر اینکه اینترنت ویژه کودک هیچ ارتباطی به طرح صیانت ندارد اظهار داشت اینترنت در اختیار یک کودک و یک استاد دانشگاه نباید یکسان باشد. او همچنین مشکل اصلی اینترنت کشور را در لایه دسترسی دانست که نسخه شفا بخش آن، توسعه فیبر نوری است.

«عیسی زارع‌پور»، وزیر ارتباطات شب گذشته برای سومین بار در سال 1401 در یک برنامه تلویزیونی حاضر و به ارائه برنامه‌هایش پرداخت. به نظر می‌رسد زارع‌پور مسیر رئیس جمهور را در پیش گرفته و به جای برگزاری نشست خبری و پاسخ به سوالات خبرنگاران، ترجیح می‌دهد در برنامه‌ای تلویزیونی و به صورت متکلم وحده گزارش عملکرد خود را ارائه کند.

او که هفته گذشته از ارائه اینترنت ویژه کودک و نوجوان در آینده‌ای نزدیک خبر داده بود در برنامه جهان آرا به توضیح بیشتر در این باره پرداخت و گفت:

«در هیچ کجای دنیا مثل ایران، بچه‌ها به این بی‌پناهی در فضای مجازی راه نشده‌اند. این فضا تهدیدهای بسیاری داشته و دولت‌ها نیز ابزارهایی را در اختیار خوانواده‌ها قرار داده‌اند تا بچه‌هایشان را در فضای مجازی رها نکنند. تجربه ایمن یا جستجوی امن از ادبیات تولید شده در کشورهای غربی است. حتی گوگل نیز سرویسی با عنوان Safe Search داشته که اگر آن را فعال کنید، به هر زبانی هر چه جستجو شود، محتوای غیراخلاقی برای آن نمایش داده نمی‌شود.  ما حتی ضعف اطلاع‌رسانی در معرفی این سرویس‌ها به مردم داریم.»

وزیر ارتباطات با بیان اینکه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها اینستاگرام را عامل افسردگی (نوجوانان) و خودکشی می‌دانند به فراخواندن مدیرعامل اینستاگرام به کنگره آمریکا اشاره کرد و گفت حتی حکام غربی نیز به دنبال مدیریت این فضا هستند.

زارع‌پور با تاکید براینکه بایستی ابزاری در اختیار خانواده‌ها قرار گیرد تا نگران آسیب به فرزندانشان در فضای مجازی نباشند اظهار داشت برخی از اقدامات صورت گرفته در این زمینه وظیفه سازمانی او نیست اما به علت دغدغه‌مندی، فعالیت‌های اضافه‌ای نیز انجام داده است.

به گفته وی ارائه اینترنت ویژه کودک در راستای مصوبه شورای عالی فضای مجازی برای فراهم‌سازی محیط ایمن و مفید برای کودکان در فضای مجازی است:

«در این زمینه مجموعه‌ای از ابزارها را تدارک دیده‌ایم. به طور مثال خانواده‌ها با شماره‌گیری کد USSD که امکان تعریف رمز دارد، سیم‌کارت خود را به حالت کودک برده و کودکان هنگام استفاده از اینترنت تنها به لیست سفیدی دسترسی دارند که با همکاری دستگاه‌های مختلف تعیین شده است. همچنین سیم‌کارت ویژه کودک که شرایطش در سال‌های گذشته فراهم شده و تاکنون یک میلیون از آن در کشور عرضه شده است به عنوان ابزاری در اختیار خانواده‌هاست که امکان کنترل و نظارت را برای والدین فراهم می‌کند.»

زارع‌پور البته اعتقاد دارد در کنار این موارد، بحث فرهنگ‌سازی از اولویت بیشتری برخورددار بوده و وزارت آموزش و پرورش از طریق مدارس و صداوسیما با برنامه‌های خود، بایستی کودک و نوجوان را از خطرات آگاه ساخته و آن‌ها را دعوت به خود مراقبتی کنند.

وی در ادامه با تاکید بر اینکه اینترنت ویژه کودک هیچ ارتباطی با طرح صیانت ندارد، اظهار داشت: «رئیس جمهور در ایام انتخابات به این موضوع اشاره کرد که در هیچ کجای دنیا اینگونه نیست که اینترنت در اختیار یک کودک، در اختیار یک استاد دانشگاه هم باشد. طبیعتا این‌ها نیازهایشان با هم متفاوت است. ارائه اینترنت ویژه کودک نیز در حقیقت یک نوع تخصصی کردن است و ما ابتدا از کودک شروع کرده‌ایم. این هیچ ربطی به برچسب‌هایی که چند ماه به طرح صیانت زده شد و گفتند قرار است اینترنت را قطع کنند ندارد. هیچ کس در جمهوری اسلامی ایران به دنبال قطع اینترنت نیست.»

اینترنت با دسترسی‌های متفاوت در آینده‌ای نزدیک

وی در ادمه با اشاره به طرح صیانت اظهار داشت از روز اولی که عهده‌دار مسئولیت وزارت ارتباطات شده است برای اصلاح این طرح اقدام کرده است که در نهایت نام آن چندی پیش به نظام تنظیم‌گری فضای مجازی تغییر کرد، اگرچه مسیر تصویب آن دچار وقفه‌ای شده است:

«طی چند ماه گذشته برچسب‌هایی زده شد که صیانت مساوی با قطع اینترنت است اما هیچ مقام مسئول و سیاست‌گذاری در جمهوری اسلامی ایران به دنبال قطع اینترنت نیست. ما ارائه اینترنت با سرعت نور در برنامه‌هایمان داریم. البته بایستی پلتفرم‌های بومی خودمان را نیز داشته باشیم و از ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم.»

زارع‌پور با بیان اینکه وزارت ارتباطات مسئول فیلترینگ نیست و دستگاه‌های دیگر نیز در کمیته فیلترینگ حاضر هستند، وعده داد در آینده‌ای نزدیک و با هماهنگی دستگاه‌های مختلف، برخی از پلتفرم‌های فیلتر شده برای یک سری اقشار خاص مثل اساتید دانشگاه، خبرنگاران و… رفع فیلتر خواهند شد.

وزیر ارتباطات در پاسخ به این سوال که چرا برخی وزاری دولت سیزدهم در پلتفرم فیلترشده توییتر حضور دارند، گفت: «این دوگانگی‌ها باید یک جایی تمام شود. در اولین جلسه هیئت دولت که وزرا بایستی به اجرای قانون سوگند می‌خوردند، خدمت همکارانم اعلام کردم که یکی از مظاهر قانون این است که فعالیت‌هایمان را در شبکه‌های اجتماعی قانونی سامان دهیم.»

او همچنین به فعالیت کوتاهش در توییتر اشاره کرد و گفت: «مدتی که در ژنو بودم بدون استفاده از فیلترشکن و ابزار غیرقانونی، در اکانت توییتری قدیمی‌ام با زبان انگلیسی فعالیت کرده و از مواضع جمهوری اسلامی ایران چند توییت منتشر کردم؛ اما بلافاصله اکانت ساسپند شد و دلیل آن را نفهمیدم.»

مشکل اصلی اینترنت در لایه دسترسی است

او در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر گلایه مردم از سرعت پایین اینترنت اظهار داشت در دولت سیزدهم وضعیت اینترنت نسبت به گذشته بدتر نشده اما نیاز مردم به اینترنت با کیفیت بیشتر شده است.

به گفته زارع‌پور سرعت اینترنت معلول عوامل مختلفی است و اصلی‌ترین مشکل نیز در لایه دسترسی وجود دارد:

«در لایه زیرساخت، ظرفیت به اندازه کافی وجود دارد و بهمن 1400 نیز قراردادی جهت افزایش 70 درصدی ظرفیت زیرساخت کشور امضا کردیم که تا مهر ماه به بهره‌برداری می‌رسد. ما هیچ مشکلی در تامین اینترنت مورد نیاز کشور نداریم و هیچ محدودیتی در دولت سیزدهم برای تامین پهنای باند ایجاد نشده است. اما در لایه دسترسی چه در بحث اینترنت ثابت و چه موبایل با مشکل مواجه هستیم. علت آن نیز قرارگرفتن بار اصلی شبکه بر عهده اپراتورهای موبایل است چراکه اینترنت ثابت در این سال‌ها توسعه پیدا نکرده است.»

او با بیان اینکه طرح فیبرنوری نسخه شفابخش اینترنت کشور است بر لزوم توسعه اینترنت ثابت برای حل مشکل لایه دسترسی تاکید کرد: «همچنین فرکانس‌هایی را برای اپراتورهای موبایل آزاد خواهیم کرد تا سرعت اینترنت بهبود یابد.»

طبق وعده وزیر ارتباطات، هر ماه سرعت شبکه موبایل به اطلاع عموم خواهد رسید، موضوعی که به اعتقاد او بر تکاپوی اپراتورها برای افزایش کیفیت شبکه تاثیر گذار است.

گرانی ناگهانی اینترنت در حد گرانی بنزین فاجعه نبود

بخش دیگر سخنان زارع‌پور به افزایش قیمت اینترنت در سال اخیر اشاره داشت. در حالی مجری برنامه از گرانی ناگهانی اینترنت همانند گرانی صبح جمعه‌ای بنزین یاد کرد اما وزیر ارتباطات اعتقاد دارد این اتفاق به آن فاجعه‌ای نبود. موضوعی که البته به اعتقاد او صحیح نبوده و اپراتورها تنها بسته‌های اینترنت ارزان قیمت خود که پایین‌تر از کف مصوبه قانونی بوده را حذف کرده‌اند:

«کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی در سال 95 کف قیمت هر گیگابایت اینترنت موبایل را سه هزار تومان و سقف را 40 هزار تومان تایید کرد و اپراتورها برای رقابت می‌توانستند بسته‌های خود را بین کف و سقف عرضه کنند. اما آن‌ها بسته‌هایی ارزان‌تر از کف مصوبه ارائه کردند و طبق قانون ملزم شدند تا سه سال آینده به ارائه آن‌ها ادامه دهند. در حال حالضر نیز تنها این بسته‌ها حذف شده است.»

زارع‌پورتاکید کرد وزارت ارتباطات مسئول توسعه ارتباطات کشور بوده و باید بحث تعرفه‌گذاری را به گونه‌ای تنظیم کند تا هم برای بخش خصوصی صرفه داشته باشد و هم به مردم فشاری وارد نشود: «ما اگر دنبال محبوبیت بودیم باید تعرفه را پایین نگه می‌داشتیم اما اگر سرمایه‌گذاری در حوزه اینترنت انجام نشود کیفیت شبکه درلایه دسترسی کم می‌شود.»

او بار دیگر خط قرمز وزارت ارتباطات را کیفیت شبکه دانست و اظهار داشت به زودی اپراتورهای موبایل بسته‌های بلند مدت شش ماهه‌ای را در اختیار مشترکین خود قرار خواهند داد.

از سامانه هوشمند ضد فیشینگ تا لزوم ایجاد مزیت رقابتی برای پیام‌رسان‌ها

وزیر ارتباطات در واکنش به دردسرهای فیشینگ و ارسال پیامک‌های جعلی برای مردم اظهار داشت در شرکت ارتباطات زیرساخت سامانه هوشمند کشف فیشینگ راه‌‌اندازی شده است و لینک‌هایی از پرکاربردترین دستگاه‌های دولتی تهیه شده است؛ هر گاه پیامکی حاوی دامنه جعلی از این دستگاه‌ها توسط کلاهبرداران ارسال شود، سامانه آن را تشخیص داده و شماره ارسال کننده پیامک را مسدود می‌کند: «این امر باعث شده فیشینگ کاهش پیدا کند. البته رمز دوم پویا نیز در کاهش کلاهبرداری‌ها اثر داشته است.»

وی همچنین به وضعیت پیام‌رسان‌های داخلی اشاره کرده وگفت اگر پلتفرم باکیفیتی وجود داشته باشد، مردم نیز از آن استفاده می‌کنند: «ذهنیت منفی در سال 97 و بعد از فیلتر تلگرام نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی شکل گرفت که هنوز پابرجاست. اما الان پلتفرم‌های خیلی خوبی در حال فعالیت هستند و در حال مزیت‌سازی برای آن‌ها هستیم. البته ما به 5-6 پیام‌رسان نیاز نداریم باید یکی یا دوپلتفرم قوی داشته باشیم. به زودی نیز امکان برقرار تماس روی این پلتفرم‌ها با تلفن ثابت و سیار اجرایی می‌شود.»