امروز در فضا: پرتاب وسخود ۱ به‌عنوان اولین فضاپیما با بیش از یک سرنشین

۱۲ اکتبر ۱۹۶۴ بود که اتحاد جماهیر شوروی وسخود ۱ را برای ماموریتی ۲۴ ساعته به فضا پرتاب کرد. این فضاپیما چند نخستین را برای پروازهای فضایی انسان به ثبت رساند‌.

فضاپیمایی با بیش از یک سرنشین

فضاپیمای وسخود، که حاصل ارتقا وستوک بود، قرار بود با دو سرنشین به فضا پرتاب شود. پیش از آن تمام فضاپیماها تنها دارای یک سرنشین بودند.

اما هنگامی که رئیس جمهور وقت شوروی از برنامه جمینای ایالات متحده با دو سرنشین آگاه شد، سیاستمداران شوروی این برنامه را تحت فشار قرار دادند. در نهایت یک فضانورد دیگر به این برنامه افزوده شد تا فضاپیما با سه فضانورد، جایی برای لباس فضایی باقی نگذاشته باشد.

سرنشینان فضاپیما ولادیمیر کاماروف، کنستانتین فئوکتیستوف و بوریس یگوروف بودند. یگوروف به‌عنوان پزشک و فئوکتیستوف به‌عنوان مهندس اولین غیرنظامیانی بودند که توسط شوروی به فضا رفتند.

فضاپیمای وسخود ۱

وسخود ۱، به معنای سپیده دم، با طولی نزدیک به ۵ متر و قطر ۲ متر، بیش از یک بار به فضا پرتاب نشد.

فضاپیما با مدیریت سرگئی کورولیف، معمار برنامه فضایی شوروی در عرض یک سال ساخته شده بود. این فضاپیما، برخلاف فضاپیماهای پیشین که فضانوردان با چتر نجات فرود می‌آمدند، خود به آرامی بر زمین می‌نشست.

وسخود دارای دو بخش کلی بود:

• بخش کپسول سرنشینان شامل سه صندلی، تجهیزات فضانوردان، سامانه چتر نجات و سامانه فرود آرام می‌شد.
• بخش پشتیبانی شامل موتور، رانشگرها، باتری‌، مخازن سوخت و سامانه‌های ارتباطی می‌شد.

پرتاب و شروع ماموریت وسخود ۱

وسخود در ۷:۳۰ دقیقه صبح به وقت محلی، از پایگاه بایکونور و توسط موشکی با همین نام به فضا پرتاب شد. با وجود تردیدهایی به علت وزن بیش از ۵ تن فضاپیما، وسخود ۱ با موفقیت در مدار زمین قرار گرفت.

وسخود ۱ طی یک روز ۱۶ گردش به دور زمین انجام داد و صعودی تا فاصله ۳۳۶ کیلومتری از جو زمین داشت. با وجود تردیدهای فراوان و مشکلات امنیتی نظیر کوچک بودن فضای داخل کابین، عدم استفاده از لباس فضانوردی و نبودن سیستم فرار اضطراری به هنگام پرتاب، که این پرواز را تبدیل به خطرناک‌ترین پرواز شوروی کرده بود، با فرود آمدن فضاپیما در قزاقستان ماموریت با موفقیت به اتمام رسید.

دستاوردها

با وجود چالش‌های فراوان، فضانوردان موفق به انجام آزمایش‌هایی درباره رفتار مایعات و گاز در شرایط میکرو گرانشی، آزمایشات پزشکی و عکسبرداری شدند. یگوروف با ثبت فشار خون و علائم حیاتی فضانوردان، اطلاعات زیادی در زمینه واکنش‌های بدن انسان به پرواز فضایی به‌دست آورد.