ساخت هواپیمای مسافربری ایرانی در سه سال؛ تلاشی مجدد بعد از شکست ایران 140

تنها چند روز پس از مطرح شدن موضوع ساخت موتور جت ایرانی توسط وزیر صنعت معدن و تجارت، رئیس سازمان هواپیمایی کشور از ساخت اولین هواپیمای مسافری ایرانی تا سه سال آینده خبر داده است.

این درحالیست که صنعت هوانوردی کشورمان تجربه نسبتا پرحاشیه ساخت هواپیمای ایران 140 (آنتونوف ان 140) را در سال‌های گذشته در کارنامه دارد؛ تجربه ای که به واسطه حوادث هوایی و سقوط های متعدد این هواپیما، در نهایت منجر به قطع تولید ایران 140 شد و پروژه ساخت ایران 141 (به عنوان مدل جایگزین) در چند سال گذشته متوقف بوده است.

از طرف دیگر، توسعه یک هواپیمای مسافربری در سه سال، ناممکن به نظر می‌رسد، به خصوص وقتی بدانیم که هولدینگ های عظیم صنعت هوانوردی چین، در شرایط غیر تحریمی به بیش از 7 سال زمان برای ساخت یک هواپیمای مسافربری نیاز داشته اند.

بنابراین ساخت یک هواپیمای مسافربری جدید تا سال 1404، نه تنها اولین مورد در صنعت هوانوردی ایران محسوب نمی شود، بلکه اساسا دور از اجرا به نظر می رسد و تنها می تواند بیانگر مونتاژ یک مدل چینی یا روسی در ایران باشد.

از سوی دیگر، تولید هواپیمای ایرانی در شرایطی از سوی مسئولان صنعتی کشور مطرح می شود که اساسا صنعت هواپیماسازی، به عنوان یکی از لبه‌های مهندسی در انحصار کشورهای اروپای غربی، آمریکا و روسیه قرار دارد و حتی صنعت عظیم چین، نیز هنوز موفق به تولید مدل های متنوعی از هواپیمای مسافربری نشده و در حال تلاش برای توسعه ناوگان خود با استفاده از دانش داخلی است.

از این رو طراحی، ساخت یا مونتاژ هواپیمای مسافربری، بسیار پرچالش محسوب می شود و به خصوص اگر قرار به استفاده از موتورهای جت باشد، باید گفت که با محصولی کاملا جدید و تجربه نشده در صنعت هوانوردی کشورمان مواجه خواهیم بود که می تواند عرصه ای تازه را به روی صنایع کشور بگشاید.

با این حال دولتمردان بر این باروند که سر ریز دانش لازم برای توسعه هواپیما، در نهایت بر روی صنایع دیگر نیز تاثیر خواهد گذاشت و منجر به اعتلای صنعتی کشور می شود اما شاید بهتر باشد که در گام نخست، پروژه هایی مانند تولید موتورهای جت یا هواپیما به شکل تولید محدود و در صنایع نظامی مورد بهره برداری واقع شود و در صورت موفقیت و رفع عیوب احتمالی، پس از آن شاهد توسعه مدل های مسافربری باشیم، چرا که تجربه نه چندان خوشایند صنعت خودروسازی و تجربه سقوط های متعدد هواپیمای آنتونوف ان 140 در گذشته، نشان می دهد که ریسک استفاده از هواپیمای مونتاژی اکراینی و ایرانی با تکنولوژی نه چندان پیشرفته روسی، در ایران چندان کم نیست و خطرهای متعددی ممکن است جان مسافران و خدمه پروازی را تهدید نماید.