سرنوشت مبهم واردات خودرو در پی تغییر موضع بانک مرکزی برای تامین ارز

مصوبه آیین‌نامه واردات خودرو اوایل شهریورماه به امضا رسید. طبق محتوای این مصوبه، بانک مرکزی بودجه یک میلیارد یورویی را برای واردات خودرو لحاظ کرده است. با این حال به تازگی زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال واردات خودرو با یوان به گوش می‌رسد که این مورد هم با توجه به حجم تبادلات مالی بین ایران و چین به راحتی امکان پذیر نیست.

چین تنها کشوریست که علیرغم تحریم های صنعت خودروسازی کشورمان، اقدام به ارسال قطعات منفصله به ایران می کند و مسلما صادرات خودرو کامل به کشور که مشمول تحریم ها نیز نیست، می تواند به آسانی صورت بپذیرید اما اینکه حجم تبادل مالی و تجاری فعلی بین دو کشور اجازه واردات حدود یک میلیارد یورو خودرو را می‌دهد یا خیر، مسئله دیگریست که پیچیدگی‌های خاص خود را دارد.

در واقع بانک مرکزی از همان ابتدا تمایل چندانی به تخصیص بودجه برای واردات خودرو نداشت. با این وجود با امید به سرانجام خوشایند برجام و هموار شدن راه برای صادرات و افزایش درآمد ارزی، ه تخصیص ارز برای ورود خودروهای خارجی به کشور موافقت کرد.

بدون شک زمانی که مصوبه واردات خودرو به امضا رسید، آینده برجام بسیار خوش‌بینانه بود. ولی حالا که مذاکرات با شکست مواجه شده، بانک مرکزی مجددا از موضع خود عقب‌نشینی کرده و خواستار تأمین ارز واردات از روش‌های دیگر شده است. گویا بانک مرکزی ترجیح می‌دهد منابع ارزی را برای خرید کالاهای اساسی مردم مصرف کند.

با ادامه تحریم‌ها، واردکنندگان خودرو گزینه‌های چندانی پیش روی خود ندارند و در حال حاضر چین به عنوان شریک اصلی برای واردات در نظر گرفته می‌شود. از این رو، دو سناریوی بالقوه را می‌توان برای انجام معاملات با این کشور رند و جسور مطرح کرد.

سناریوی اول، واردات خودرو در ازای صادرات نفت و محصولات نفتی به چین است. به بیان بهتر، به جای خروج منابع ارزی، ایران می‌تواند در عوض صادرات نفت به چین، خودروهای خارجی (چینی) را وارد بازار کشور کند.

سناریوی دوم ربطی به صادرات نفت ندارد و به احتمال واردات خودرو با یوان اشاره می‌کند. با اینکه در حال حاضر تجارت با چین بر اساس یورو و دلار صورت می‌گیرد، ولی گفته می‌شود بانک مرکزی قصد دارد به جای یورو، از ارز یوان برای واردات خودرو استفاده کند.  

البته در این میان می‌توان یک سناریوی سوم را در نظر گرفت. پیش از تصویب آیین‌نامه، شرکت‌های واردکننده پیشنهادی را برای تأمین ارز واردات از محل فعالیت‌های اقتصادی خود در کشورهای دیگر مطرح کرده بودند. البته بانک مرکزی با این پیشنهاد موافق نبود و تأکید داشت که منشا ارز موردنیاز برای واردات باید مشخص باشد. حال که بانک مرکزی مجددا به فکر حفظ منابع ارزی افتاده، می‌توان سناریوی سوم را نیز برای واردات خودرو در نظر گرفت.