محققان برای اولین بار ویروس ترکیبی خطرناک آنفلوانزا و RSV را در آزمایشگاه مشاهده کردند

محققان برای اولین بار با ترکیب دو ویروس رایج تنفسی آنفلوانزا و ویروس سین‌سیشیال تنفسی (RSV) در آزمایشگاه دست به خلق یک ویروس ترکیبی زده‌اند که حتی به رغم وجود آنتی‌بادی آنفلوانزا می‌تواند از سیستم ایمنی بدن بگریزد و سلول‌ها را آلوده کند.

هر سال حدود 5 میلیون نفر در سراسر دنیا به خاطر ابتدا به آنفلوانزا A در بیمارستان بستری می‌شوند. ویروس سین‌سیشیال تنفسی هم رایج‌ترین عفونت دستگاه تنفسی تحتانی در کودکان زیر پنج سال است که حتی می‌تواند بزرگسالان را مبتلا کند. حالا پژوهشگران دریافته‌اند که ابتلای همزمان به این دو ویروس قادر است توان سیستم ایمنی برای مقابله با آن‌ها را از بین ببرد و احتمالا خطر ابتلا به بیماری‌های حاد را افزایش دهد.

محققان از گذشته می‌دانستند که عفونت با دو ویروس اتفاق نسبتا متداولی است، اما مشخص نبود که اگر این ویروس‌ها با هم وارد یک سلول شوند دقیقا چه اتفاقی می‌افتد. اکنون دکتر «جوآن هینی» از دانشگاه گلاسگو و تیمش دو ویروس آنفلوانزا و RSV را با هم ترکیب و ویروس حاصله را در آزمایشگاه به سلول‌های ریه تزریق کردند. محققان می‌گویند ویروس‌ها را جدا جدا به سلول وارد نکردند تا بین آن‌ها رقابت شکل نگیرد.

ویروس ترکیبی آنفلوانزا و RVS چه خطراتی دارد؟

ویروس ترکیبی حاصله ظاهری شبیه درخت نخل داشت که بدنه آن ویروس RSV و شاخه و برگ‌هایش ویروس آنفلوانزا بود. بررسی‌ها نشان داد که این ویروس می‌تواند حتی در صورت وجود آنتی‌بادی آنفلوانزا که معمولا جلوی عفونت را می‌گیرد، سلول‌های مجاور خود را آلوده کند. چون آنتی‌بادی‌ها به پروتئین‌های آنفلوانزا می‌چسبند، اما پروتئین‌های RSV قادر به آلوده‌سازی سلول‌ها هستند.

این ترکیب افزون بر ایجاد قابلیت فرار از سیستم ایمنی، می‌تواند موجب دسترسی ویروس به دامنه گسترده‌تری از سلول‌های ریوی شود. چرا که آنفلوانزا معمولا سلول‌ها بینی، گلو و حلق را آلوده می‌کند، ولی RSV بیشتر به آلوده کردن سلول‌های حلق و ریه علاقه دارد.

پروفسور «پابلو مورسیا» که ناظر این تحقیق بوده، می‌گوید: «چنین شکلی از ویروس‌های هیبریدی تاکنون هرگز توصیف نشده بود. ما از دو ویروس از دو خانواده کاملا متفاوت صحبت می‌کنیم که از طریق ژنوم‌ها و پروتئین‌های خارجی هر دو ویروس با هم ترکیب شده‌اند. این یک نوع جدید از عامل بیماری‌زایی ویروسی است.»

دکتر «استفن گریفین»، ویروس‌شناس دانشگاه لیدز می‌گوید این ویروس شانس بیشتری برای ایجاد عفونت‌های حادتر و حتی کشنده موسوم به ذات‌الریه ویروسی دارد. محققان حالا می‌خواهند در گام بعدی ببینند که آیا امکان شکل‌گیری این ویروس ترکیبی در بدن انسان‌ها وجود دارد یا خیر. به‌علاوه، سوال بعدی این است که آیا بقیه ویروس‌ها هم می‌توانند مانند این دو ویروس با هم ترکیب شوند یا نه. نتایج این مطالعات در مجله Nature Microbiology چاپ شده است.