کیفیت WAV چیست؟ هرآنچه باید بدانید

فرمت WAVE (Waveform Audio File) یا کیفیت WAV، یکی از محبوب‌ترین فرمت‌های صوتی است. در این مطلب شما را با این فرمت صوتی آشنا می‌کنیم.

یک فایل دارای پسوند WAV یا WAVE در حقیقت یک فایل صوتی کانتینر است که داده را به‌صورت بخش‌بندی‌شده ذخیره می‌کند. این فرمت صوتی با مشارکت IBM و مایکروسافت در سال ۱۹۹۱ ایجاد شد و اکنون یک فرمت صوتی استاندارد محسوب می‌شود.

توجه: دو فرمت صوتی WAV و WAVE فرمت‌های یکسانی است و از این پس این فرمت را تنها به‌عنوان فرمت WAV و کیفیت WAV معرفی می‌کنیم.

کیفیت WAV چیست؟

کیفیت WAV فرمت صوتی خام (RAW) است که از کانتینرها برای ذخیره‌سازی داده‌های صوتی، اعداد ترک‌های صوتی، سمپل ریت و بیت ریت استفاده می‌کند. فایل‌های WAV فایل‌های صوتی غیر‌فشرده‌ای هستند که در هنگام ایجاد آن‌ها تمام داده‌های فایل صوتی اصلی و مبدأ حفظ می‌شوند و هیچ‌یک از آن‌ها حذف نمی‌شوند و به همین دلیل، فضای بسیار زیادی را اشغال می‌کنند. هر یک دقیقه از فایل‌های صوتی دارای کیفیت WAV۱۰ مگابایت و حداکثر حجم ممکن برای فایل‌های دارای این کیفیت ۴ گیگابایت است.

 لازم به ذکر است که در هنگام تبدیل فایل صوتی اصلی و اورجینال (که معمولاً تحت عنوان فایل Audio CD شناخته می‌شوند) به فرمت‌های صوتی مختلف از دو روش استفاده می‌شود.

در روش اول فایل صوتی اصلی فشرده می‌شود و بخشی از داده‌های این فایل صدا بسته به نوع فرمت مقصد حذف می‌شود. به فرمت‌های صوتی که با این روش ایجاد می‌شوند فرمت‌های Lossy compressed گفته می‌شود؛ البته در فرایند ایجاد برخی از فرمت‌هایی که با فشرده‌سازی داده‌های فایل اصلی ایجاد می‌شوند، داده‌های فایل اصلی از بین نمی‌روند و کاملاً حفظ می‌شوند. به چنین فرمت‌هایی فرمت‌های Lossless compressed گفته می‌شود.

در روش دوم، در فرایند ایجاد فرمت، فایل صوتی اصلی اصلاً فشرده نمی‌شود. به چنین فرمت‌هایی فرمت‌های صوتی غیر‌فشرده (Uncompressed Audio Formats) گفته می‌شود.

فایل دارای فرمت WAV از کانتینرها برای نگهداری صدا در بخش‌های خام و معمولاً غیر فشرده با استفاده از فرمت Resource Interchange File Format (RIFF) استفاده می‌کند. این روش، روشی متداول برای ذخیره‌سازی فایل‌های صوتی و ویدیویی در سیستم‌عامل ویندوز است (AVI یکی از فرمت‌های تصویری ایجاد‌شده با این روش است). جالب است بدانید که این روش می‌تواند برای ایجاد هر نوع فرمت دیگری نیز استفاده شود.

حجم فایل‌های WAV به دلیل غیر فشرده بودن (البته این فرمت را می‌توان با روش فشرده‌سازی نیز ایجاد کرد) در مقایسه با فایل‌های دارای سایر فرمت‌های صوتی محبوب و متداول مثل MP3، حجم بیشتری دارد. این فرمت بیشتر برای ضبط حرفه‌ای موسیقی استفاده می‌شود و با استفاده از آن می‌توان بالاترین کیفیت ممکن را برای فایل‌های صوتی ایجاد کرد.

بیت‌ریت فایل‌های دارای کیفیت WAV بین ۱۴۱۱ کیلوبیت در ثانیه تا ۱۰ مگابیت در ثانیه است. چنانچه با مفهوم بیت‌ریت یا نرخ بیت آشنا نیستید، باید بگوییم بیت‌ریت یکی از پارامترهای اصلی تعیین‌کننده کیفیت فایل‌های صوتی و تصویری محسوب می‌شود. منظور از بیت‌ریت در حقیقت تعداد بیت‌های یک فایل است که در هر ثانیه پردازش می‌شوند و هر چقدر بیشتر باشد، بهتر است.

سمپل‌ریت فایل‌های دارای کیفیت WAV از ۴۴.۱ تا ۱۹۲ کیلوهرتز است. منظور از سمپل‌ریت تعداد دفعاتی است که یک سیگنال صوتی در هنگام تبدیل‌شدن به سیگنال دیجیتالی پردازش می‌شود. سمپل‌ریت بیشتر نیز به معنی کیفیت بالاتر و حجم بیشتر صدای فایل است.

عمق بیت فایل‌های WAV هم بین ۱۶ تا ۲۴ بیت است. عمق بیت در حقیقت شاخص تعیین‌کننده رزولوشن و وضوح داده‌ها صوتی ذخیره‌شده در هر فایل صوتی است. این پارامتر نیز هر چقدر بیشتر باشد، بهتر است.

مزایا و معایب فایل‌های دارای کیفیت WAV

مزایا و معایب فایل‌های دارای کیفیت WAV به شرح زیر هستند:

مزایا:

• کیفیت بسیار بیشتر در مقایسه با فرمت MP3: بیت‌ریت فایل‌های MP3 که یکی از متداول‌ترین فایل‌های صوتی هستند، تنها بین ۳۲ تا ۳۲۰ کیلوبیت در ثانیه است که اصلاً با بیت‌ریت مذکور برای فایل‌های WAV یکسان نیست. متوسط میزان سمپل‌ریت و عمق بیت فایل‌های دارای کیفیت WAV نیز به میزان قابل‌توجهی بالاتر از میزان متوسط این پارامترها در فایل‌های MP3 است (سمپل‌ریت فایل‌های MP3 بین ۴۴.۱ تا ۴۸ کیلوهرتز و حداکثر عمق بیت این فایل‌ها ۱۶ بیت است)؛ بنابراین فایل‌های WAV در زمینه تمام مشخصات فنی برتری کاملی نسبت به فایل‌های MP3 دارند و همین موضوع باعث می‌شود که بتوانند کیفیت بسیار بالاتری را ارائه دهند.

• حفظ تمام اطلاعات فایل صوتی اصلی در هنگام تبدیل آن به فایل صوتی دارای این فرمت
• مناسب برای ویرایش کردن فایل‌های صوتی در هنگام استفاده از نرم‌افزارهای ویرایشگر صوتی
• محبوبیت بسیار بالا (این فرمت پس از MP3 یکی از متداول‌ترین و محبوب‌ترین فرمت‌ها برای فایل‌های صوتی است.)

• پشتیبانی بدون مشکل در سیستم‌عامل‌های ویندوز و مک
• عدم تحمیل فشار زیاد روی پردازنده دستگاه در هنگام پخش و رمزگشایی آن: سی‌پی‌یوی دستگاه‌های پلیر در هنگام پخش برخی از فرمت‌ها به‌شدت درگیر می‌شوند و به این صورت فشار قابل‌توجهی روی سیستم آن‌ها ایجاد می‌شود؛ اما طراحی مناسب فرمت WAV باعث شده است که این فایل جزء فایل‌های صوتی سبک دسته‌بندی شود.
• پشتیبانی از صدای چند‌کاناله

معایب:

• بالا‌بودن حجم: یکی از معایب اصلی فایل‌های دارای کیفیت WAV حجم بالای آن‌ها است. همان‌طور که گفتیم حجم فایل‌های WAV به‌ازای هر دقیقه، ۱۰ مگابایت است؛ اما حجم یک فایل MP3 با مدت‌زمان در حدود ۵ یا ۶ دقیقه و با کیفیت قابل‌قبول ۱۲۸ کیلوبیت در ثانیه، تنها در حدود ۵ تا ۶ مگابایت و در برخی از موارد کمتر از این میزان است؛ بنابراین حجم فایل‌های MP3 با فایل‌های WAV قابل‌مقایسه نیست.

• عدم پشتیبانی گسترده: بسیاری از مدیاپلیرهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری قدیمی و حتی برخی از مدیاپلیرهای سخت‌افزاری جدید از این فرمت پشتیبانی نمی‌کنند.
• مناسب نبودن برای به اشتراک‌گذاری و استریم فایل‌های صوتی: به اشتراک‌گذاری و استریم فایل‌های دارای کیفیت WAV دشوار است.

نحوه پخش فایل‌های WAV

همان‌طور که گفتیم فایل‌های دارای کیفیت WAV، فایل‌های متداولی محسوب می‌شوند و در حال حاضر مدیاپلیرهای نرم‌افزاری زیادی از این فایل‌ها پشتیبانی می‌کنند که از میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ویندوز مدیاپلیر
• وینمپ (Winamp)
• آیتیونز (iTunes) برای دستگاه مک و iOS
• VLC
• کوئیک تایم (QuickTime)

مدیاپلیرهای معرفی‌شده تنها بخشی از مدیا پلیرهای دارای قابلیت پشتیبانی از فایل‌های دارای کیفیت WAV هستند.

کاربران دستگاه‌های مک و ویندوز می‌توانند تنها با استفاده از نرم‌افزارهای خود این سیستم‌عامل‌ها و بدون نیاز به پلیرهای شخص ثالث، این فایل‌ها را پخش کنند.

کاربران ویندوز ۱۰ با استفاده از ویندوز مدیا پلیر این نسخه از ویندوز و کاربران مک با آیتیونز (این مدیا پلیر برای ویندوز هم منتشر شده است) می‌توانند این فایل‌ها را بدون مشکل و تنها با دابل کلیک کردن روی آن‌ها پخش کنند؛ اما کاربران لینوکس باید برای پخش این فایل‌ها، مدیاپلیر شخص ثالثی را نصب کنند که پیشنهاد ما مدیا‌پلیر قدرتمند VLC است. نسخه‌های اندروید و iOS این پلیر قدرتمند نیز ایجاد شده است.

نحوه تبدیل فایل‌های WAV به فایل‌های دارای فرمت‌های دیگر

همان‌طور که گفتیم بسیاری از مدیا‌پلیرهای سخت‌افزاری قدیمی یا حتی برخی از انواع جدید این مدیا پلیرها از کیفیت WAV پشتیبانی نمی‌کنند و به همین دلیل برای پخش فایل‌های WAV با چنین دستگاه‌هایی ،باید آن‌ها را به فایل‌های دارای فرمت‌های دیگر مثل فایل‌های MP3 تبدیل کنید.

از میان بهترین مبدل‌های فرمت‌های صوتی برای انجام این کار، می‌توان به مبدل Freemake Audio Converter یا Zamzar یا FileZigZag اشاره کرد. شما می‌توانید برای تبدیل فایل‌های WAV به سایر فایل‌های صوتی، علاوه بر اپلیکیشن‌های مبدل فایل‌های صوتی، از ابزارهای آنلاین ایجادشده برای انجام این کار نیز استفاده کنید. سایت‌های https://online-audio-converter.com/ و https://convertio.co/audio-converter جزو بهترین مبدل‌های آنلاین فرمت‌های صوتی هستند و کار با آن‌ها بسیار ساده است.

برای تبدیل فرمت فایل‌های صوتی با کیفیت WAV به فایل‌های صوتی دیگر با این ابزارها تنها کافی است فایل موردنظرتان را بارگذاری و پس از تعیین فرمت و کیفیت خروجی مورد نظر، گزینه Convert را انتخاب کنید. این وب‌سایت‌ها در تمام پلتفرم‌ها قابل‌استفاده هستند و تقریباً از تمام فرمت‌های صوتی پشتیبانی می‌کنند.

چنانچه از آی‌تیونز استفاده می‌کنید می‌توانید بدون استفاده از مبدل، فرمت فایل‌های WAV را تغییر دهید و آن‌ها را MP3 کنید. برای انجام این کار مراحل زیر را دنبال کنید:

1. پس از ورود به تب Edit (در ویندوز) یا iTunes (در مک) منوی Preferences را انتخاب کنید.
2. تب General و پس از آن گزینه Import Settings را انتخاب کنید.
3. در منوی کشویی Import گزینه MP3 Encoder را انتخاب کنید.
4. چندین بار روی گزینه OK کلیک کنید تا از پنجره تنظیمات خارج شوید.
5. یک یا چند فایل دارای کیفیت WAV را که می‌خواهید آن‌ها را به فایل‌های MP3 تبدیل کنید، انتخاب کنید و در مرحله بعدی پس از انتخاب تب File و پس از آن گزینه Convert و در‌نهایت گزینه Create MP3 Version را انتخاب کنید تا فرایند تبدیل فرمت انجام شود.