وزارت ارشاد در صدور مجوز VODها و تبلیغات در آن‌ها نقش خواهد داشت

در برنامه هفتم توسعه طی دو ماده به بحث تولید محتوا در فضای مجازی اشاره شده است. در ماده‌های مطرح‌شده به انحصار صدا‌وسیما در پخش زنده برنامه‌ها و صدور و نظارت بر پخش زنده تأکید شده، اما از‌آن‌سو به دو نماینده وزارت ارشاد که در مسیر صدور مجوز نقش خواهند داشت، اشاره شده است. پیش‌تر نیز رئیس ساترا درباره حضور نمایندگان وزارت ارشاد در جلسات این سازمان صحبت کرده بود و حالا در برنامه هفتم توسعه، این موضوع به‌طور علنی مطرح شده و به آن تأکید شده است.

برنامه هفتم توسعه در دو ماده ۱۶۴ و ۱۷۳ به مقوله تولید محتوا در فضای مجازی و صدور مجوز و نظارت بر این محتواها پرداخته است. در این دو ماده تقسیم کاری صورت گرفته که بخش عمده وظایف بر عهده صدا‌وسیما گذاشته شده و بخشی دیگر نیز به وزارت ارشاد مربوط است. در این بین، وزارت ارتباطات نیز مکلف شده تا پهنای باند و امکانات لازم را برای صداوسیما فراهم سازد.

در ماده ۱۶۴ آمده است که به‌منظور حمایت از تولید محتوا در حوزه فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال با رویکرد گسترش و تعمیق فرهنگ اسلامی ایرانی و نیز مواجهه مؤثر با جنگ روانی و تهاجم فرهنگی-سیاسی دشمنان با تقسیم کار موضوعی بین دستگاه‌های ذی‌ربط، کارها پیش برود.

در این برنامه آمده است که مسئولیت تنظیم‌گری و صدور مجوز و نظارت بر خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مکتوب، کتاب‌ها، بازی‌های رایانه‌ای، تبلیغات و نظایر آن که در چهارچوب وظایف و مأموریت‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار دارد، در بستر فضای مجازی بر عهده آن وزارتخانه است. البته در این برنامه تأکید شده درصورتی‌که بخشی از رسانه‌های فوق از صوت و تصویر فراگیر استفاده کنند، یعنی برنامه‌های ویدئویی در اینترنت داشته باشند، ملزم به رعایت دستورالعمل‌های توافق‌شده میان سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت فرهنگ هستند.

مسئولیت تنظیم‌گری، صدور مجوز و نظارت بر رسانه‌های فعال در عرصه صوت و تصویر شامل رسانه‌های کاربرمحور و ناشرمحور و همچنین سریال‌های شبکه خانگی بر عهده صداوسیما قرار داده شده است. نظارت و تنظیم مقررات تبلیغات و آگهی در این حیطه نیز بر عهده سازمان صداوسیما خواهد بود.

اما در این بین، وزارت ارشاد نیز دو نماینده خواهد داشت که در هر یک از شوراهای صدور مجوز تولید، مجوز انتشار و مجوز پخش آگهی بازرگانی نقش خواهند داشت.

در ماده ۱۷۳ این لایحه آمده است که سازمان صداوسیما باید برنامه‌های جمهوری اسلامی ایران را در داخل به‌طور کامل رایگان پخش کند و این سازمان باید محتواهایی با موضوعاتی نظیر عدالت‌گستری و شتاب‌بخش پیشرفت کشور بسازد.

در ماده ۱۶۵ نیز تأکید شده است که به‌منظور حفظ حقوق مادی و معنوی فرهیختگان و جلوگیری از انتشار فیک نیوز، وزارت ارشد و صداوسیما باید براساس تقسیم کار شورای عالی فضای مجازی، هرساله بیست درصد از محتواهای علمی، فرهنگی و اجتماعی کشور را هویت‌بخشی نمایند. در این برنامه توضیح بیشتری درباره عمل «هویت بخشی» نیامده است.