یادداشت: دو سالگی کرونا و رشد 15 برابری تله هلث در ایران

این مطلب یادداشتی از مهدی خدادادی مدیرعامل دکترساینا به مناسبت دوسالگی کرونا در جهان و ایران در اختیار دیجیاتو قرار داده شده است.

این روزها بحث کرونا امیکرون حسابی داغ است و از طرفی قریب به دو سال از روزهایی گذشت که کرونا وارد جهان شد و سبک زندگی متفاوتی را به همراه آورد. روزهای اولی که کرونا در ایران و جهان خودنمایی کرد؛ اوضاع نا به سامانی بر جامعه حاکم شده بود. در اول مسیر، کرونا شبیه اژدهای چند سری بود که هیچ کس، از چند و چون داستانش اطلاعی نداشت. جامعه در سرگردانی عجیبی به سر می‌برد. عموم مردم در ابهامی بزرگ  با چندین علامت سوال بزرگ‌تر به سر می‌برند. از طرفی اطلاع رسانی در این زمینه بسیار محدود و کم بود و برخی از مردم به رسانه‌ها و دیتایی که در اختیارشون قرار می‌گرفت اعتمادی نداشتند.

اوضاع ترسناکی بود که هر روز به وحشتش افزوده می‌شد. تمام بیمارستان‌ها و پزشکان در خوف و ترسی عجیب به سر می‌بردند و ترس سراسر  وجود همه را از مردم عادی گرفته تا پزشکان و تیم‌های درمانی گرفته بود. در آن روزها، مرکز تماس دکترساینا تبدیل به مرکز اطلاع رسانی کرونا شده بود. خصوصا در فروردین ماه 1399 که همه جا تعطیل بود، تیم پشتیبانی در مرکز تماس دکترساینا (که در آن روزها هنوز به صورت 24 ساعته نشده بود)، از 8 صبح تا 11 شب تلاش می‌کردند تا جای ممکن ابهامات و سوالات پیش روی مردم را پاسخگو باشند. عموم مردم در این تصور باطل بودند که با آمدن تابستان و گرم شدن هوا امکان از میان رفتن کرونا وجود دارد. اما در اواخر تابستان بود که با پیک کرونا مواجه شدیم و در ادامه، آبان ماه و آذر نیز پیک‌های بعدی را با خود به همراه آوردند.

تا کشف واکسن و رسیدن واکسن به ایران، با روندهای نزولی و صعودی متفاوتی روبه رو شدیم. شرایط ناشناخته و متفاوتی بود و نکته جالب توجه در این بود که همه افراد در یک راستا در مواجهه با کرونا بودند و کسی تجربه خاصی نداشت.

پزشکان در مواجهه با کرونا

بالطبع در دکترساینا به دلیل ارتباط دو طرفه‌ای که با کاربران و پزشکان داشتیم در جریان مواجهه پزشکان با این بیماری نیز بودیم. نکته قابل توجه این بود که در ارتباط با کرونا فرقی نمی‌کرد پزشکی سابقه 3 ساله داشته باشد یا تجربه 30 ساله! کرونا ویروس جدیدی بود که هیچ کس نسبت به آن اطلاعات خاصی نداشت و این شرایط شاید یکی از ویژگی‌های خاص کرونا بود.

در این دوران پزشکان عفونی که تخصص پرکاربردی بودند جزو تخصص‌های پرطرفدار بودند. متخصصان عفونی کمی داشتیم و در پیک کرونا و با چالشی که ایجاد شد، پزشکان متخصص که در سایر حوزه‌ها و تخصص‌ها در امورات عفونی کار کرده بودند به این جریان پیوستند.

و خوب در رابطه با پزشکان نباید از این موضوع مهم فاکتور بگیریم که در مسیر مبارزه با کرونا با ایثار و فداکاری وارد میدان عمل شدند و واقعا مدافعان سلامت شدند و تعداد بسیار زیادی از آنها در این مسیر به شهادت رسیدند. و فکر می‌کنم جامعه پزشکی و پرستاری واقعا سربلند از دل قصه کرونا بیرون آمدند.

رشد مشاوره آنلاین پزشکی در دل کرونا

شاید در شرایط پیچیده کرونا، خدمات مشاوره آنلاین پزشکی راه میانبری بود برای رسیدن زودتر به سلامتی. مسیری که در عین سرعت، با کاهش مراجعات حضوری، مواجهه افراد با کرونا را در پی رفت و آمد به مراکز درمانی نی تا حدود زیادی به حداقل می‌رساند. شاید در شرایط کرونایی خدمت نویی می‌توانست کمک قابل توجهی به سلامتی افراد کند. در روزهای نسخت کرونا؛ خدمات مشاوره آنلاین پزشکی و ویزیت آنلاین هنوز به شکلی که باید پا نگرفته بود و افراد زیادی با این روش آشنایی نداشتند.

و خوب شاید به واسطه عدم آشنایی افراد جامعه و وضعیتی که به واسطه کرونا در جهان حاکم بود، این حوزه رشد قابل توجهی را تجربه کرد.

اما اگر نظر واقعی‌ من را بخواهید حوزه تله هلث می‌توانست نه تنها رشد خوب، که رشد فوق العاده‌ای را تجربه کند. اگر بخواهیم دکترساینا را به عنوان پیشرو در نظر بگیریم؛ با در نظر گرفتن آمار تقریبا رشدی 15 برابری را تجربه کردیم.

اما مروری بر جهان و با استناد به آماری که مکنزی اخیرا در رابطه با این موضوع منتشر کرده باید بگوییم رشد تله هلث در ایران خوب بوده اما فوق العاده نبوده. در این مقاله مکنزی از رشد بیش از  76 برابری در دنیا خبر داده. این یعنی ما چیزی حول و حوش 5 برابر کمتر از دنیا در فضای آنلاین سلامت رشد کرده‌ایم .

شاید علت اصلی این موضوع این است که دنیا در روزهای نخست کرونا، از اولین گام‌های آشنایی مردمش با فضای آنلاین و تله هلث گذر کرده بود و در مرحله ای بود که هر روز تعداد بیشتری از کاربران به صف استفاده از خدمات سلامتی آنلاین می‌پیوستند.

اما کرونا باعث شد در روند استفاده از خدمات سلامت دیجیتال در ایران، آرام آرام از مرحله آشنایی اولیه مردم با فضای تله هلث گذر کنیم و به مرور و آرام وارد مرحله رشد شویم.

با تمام این اوصاف، فضای تله هلث در ایران جای کار زیادی دارد و تازه وارد مرحله رشد شده که خوب  این موضوع می‌تواند نوید بخش خوبی برای سلامت آنلاین ایران باشد. موضوعات قانونی که دراین حوزه در حال به تصویب رسیدن است نوید بخش یک زیرساخت فوق‌العاده و عالی است که می‌تواند به رشد عالی فضای تله هلث و مشاوره آنلاین پزشکی در ایران کمک کند.