چالش‌های رگولاتوری و سوییچ بیمه مرکزی بررسی شد: تضاد منافع مانع حل مسئله آمیتیس است

آمیتیس این روزها تبدیل به بزرگترین دغدغه حوزه فین‌تک و بالاخص اینشورتک‌ها شده است. در همین راستا نشستی برای بررسی چالش‌های سوییچ بیمه مرکزی برگزار و فعالین این حوزه به بیان نظرات خود پرداختند. مدیرعامل ازکی با اشاره به سهامداری بیمه مرکزی در آمیتیس، اعتقاد دارد بحث درآمدزایی آمیتیس منجر به تضاد منافع شده از همین رو بیمه مرکزی تمایلی برای حل چالش پیش آمده نخواهد داشت.

نشست هم‌اندیشی بررسی چالش‌های سامانه آمیتیس بیمه مرکزی و نقش نهادهای تنظیم‌گر مالی با همکاری سازمان ملی کارآفرینی ایران برگزار شد. با وجود دعوت از نمایندگان بیمه مرکزی، اما از این نهاد ناظر کسی در این نشست حاضر نشد و مدیران استارتاپ‌ها در کنار فعالین حوزه فین‌تک و سازمان ملی کارآفرینی ایران به بیان دغدغه‌های خود در رابطه با سوییچ آمیتیس و نوع رگولاتوری بیمه مرکزی پرداختند.

«مصطفی نقی‌پورفر»، دبیر انجمن فین‌تک با تاکید بر اینکه استارتاپ‌های حوزه فین‌تک طی سال‌های اخیر و در دوران کرونا، نقش بسزایی در تسهیل زندگی مردم داشتند از برخورد غلط با استارتاپ‌های این حوزه طی سال‌های گذشته در کشور ابراز تاسف کرد.

او همچنین با اشاره به آمارهای جهانی اظهار داشت کیفیت رگولاتوری ایران رتبه 130 جهانی را داراست: «امیدواریم در سال حمایت از دانش‌بنیان‌ها، رتبه رگولاتوری بهتر شود و به جای مقابله با نوآوری از آن حمایت کنند.»

«محمدرضا راوند» دبیر کل سازمان ملی کارآفرینی ایران نیز با اشاره به نامه اخیر بیمه مرکزی در پاسخ به انتقادات کسب‌وکارهای آنلاین گفت:

«جمع‌آوری داده از سوی آمیتیس اگر مبتنی بر اصول حکمرانی داده یا با مشارکت استارتاپ‌ها نباشد به آن‌ها ضربه می‌زند. این سامانه رقیب کسب‌وکارهای آنلاین نبوده اما در فعالیت آن‌ها دخالت می‌کند.»

او اعتقاد دارد این سامانه بایستی با مشارکت تمامی ذینفعان این حوزه بازطراحی شده تا چالش‌های آن حل شود.

راوند همچنین از وعده یک عضو هیئت مدیره بیمه مرکزی مبنی بر حل مشکلات اخیر خبر داد که قرار است در این راستا جلسه‌ای روز شنبه با استارتاپ‌های بیمه‌ای برگزار شود.

در فضای انحصاری نباید منتظر نوآوری بود

«حامد ولی‌پوری»، مدیرعامل ازکی در ادامه نشست به فرآیند تدوین آیین‌نامه فعالیت استارتاپ‌های بیمه‌ای اشاره کرد و گفت از زمان طرح راه‌اندازی سوییچ، ابعاد آن مشخص نبوده و مسئولان از این سوییچ به عنوان تسهیل‌گری فعالیت کسب‌وکارها سخن گفتند: «اما به مرور زمان شاهد اقداماتی در بیمه مرکزی بودیم که سیگنال‌هایی از ناعدالتی در حق استارتاپ‌ها می‌داد.»

او با انتقاد از اینکه نهاد ناظر در حال ورود به فضای تصدی‌گری است، اعتقاد دارد ورود یک نهاد نظارتی به بحث تصدی‌گری، خبر خوبی نیست:

«بیمه مرکزی تصمیم گرفته است تا به هسته و گلوگاه اصلی فعالیت ما یعنی بحث قیمت‌‎دهی، صدور بیمه‌نامه، لجستیک و پرداخت ورود کند. لایه‌هایی که پیچیده‌ترین قسمت‌های فعالیت ما است و بیمه مرکزی به دنبال قرارگیری بین چند شرکت بیمه و استارتاپ است. همچنین زمانی که گفته می‌شود هیچ شرکتی حق همکاری مستقیم با استارتاپ‌ها را نداشته و بایستی از طریق آمیتیس ارتباط بگیرد، نشان از انحصار دارد که نگرانی‌های ما را افزایش می‌دهد.»

ولی‌پوری از تضاد منافع در این حوزه سخن گفته و اعتقاد دارد زمانی که بیمه مرکزی سهامدار آمیتیس است برای حل این مشکل که به قطع شدن درآمد آن‌ها منجر خواهد شد، گام بر نمی‌دارد.

او در پایان تاکید کرد در فضای انحصاری نباید منتظر نوآوری بود: «بیمه مرکزی با ورود به گلوگاه اصلی کسب‌وکار، مانع تغییرات شده و هیچ فضای تعاملی نیز در این زمینه وجود ندارد.»

راه‌اندازی آمیتیس به ضرر شرکت‌های بیمه‌ای کوچک است

«امیرحسین عبیری»، مدیرعامل آیتول با غلط دانستن پیاده‌سازی الگوی شاپرک در حوزه بیمه اعتقاد دارد شاپرک مانعی جدی بر سر نوآوری‌های حوزه پرداخت است.

او در ادامه به مولفه‌های یک رگولاتور خوب اشاره کرده و گفت:

«اولین مولفه استقلال است اما با توجه به سهامداری بیمه مرکزی در آمیتیس، این استقلال زیر سوال می‌رود. مولفه دیگر مسئولیت‌پذیری است که بیمه مرکزی هیچ مسئولیتی در قبال تصمیمات اخیر خود نپذیرفته است. اصل دیگر نیز عدم دخالت نهاد ناظردر کسب‌وکار است اما اکنون شاهد ایجاد لایه‌ای واسط هستیم که قرار است در بحث پرداخت و سایر مسائل ورود پیدا کند.»

عبیری اعتقاد دارد تنها استارتاپ‌ها از آمیتیس ضربه نخورده بلکه وجود این شرکت به ضرر شرکت‌های بیمه کوچک نیز خواهد شد: «این شرکت‌ها جهت افزایش سهم بازار خود به دنبال بازاریابی بیمه‌ای و افزایش ارتباط با استارتاپ‌ها هستند اما آمیتیس مانع این موضوع شده و در نهایت به نفع شرکت‌های بزرگ بیمه‌ای که اکثرا دولتی هستند خواهد بود.»

بیمه‌مرکزی به دنبال تصدی‌گری و انحصار است

«محمدرضا فرحی»، مدیرعامل بیمه‌بازار با تاکید بر اینکه با اصل نظارت مقام ناظر هیچ مشکلی ندارند، اعتقاد دارد این نظارت بایستی در چارچوب قوانین باشد: «اما در حال حاضر بیمه مرکزی به دنبال تصدی‌گری و انحصار و مانعی بر رعایت مدل کسب‌وکاری‌ آن‌هاست. موضوعی که باعث می‌شود تا اقتصاد دانش‌بنیان شکل نگیرد.»

او در ادامه نشست آنچه که در این سال‌ها از سوی رگولاتوری بر استارتاپ‌های بیمه رفته را شرح داده و گفت:

«برخی از کسب‌وکارهای آنلاین حوزه بیمه مثل ما، فعالیت خود را از سال 1395 آغاز کردند. طی یک سالی شاهد سکوت بیمه مرکزی در این باره بودیم اما پس از آن و در سال 1396، آیین‌نامه‌ای در قالب یک بخشنامه داخلی تدوین شد که یک سری شرایط سلبی را برای استارتاپ‌ها تعیین می‌کرد. این آیین‌نامه، استارتاپ‌های فعال در حوزه بیمه را، بازاریابان آنلاین تصور کرده و ضوابطی برای آن مشخص کرده بود.»

مدیرعامل بیمه‌بازار در ادامه به فشارها به بیمه مرکزی بالاخص از سوی شبکه فروش اشاره کرده که در نهایت منجر به این شد که استارتاپ‌ها در قالب کارگزار بیمه آنلاین فعالیت کنند: «ما در آن زمان جلساتی را با بیمه مرکزی داشتیم اما در نهایت مشمول آیین‌نامه فعالیت کارگزاران شدیم که هیچ یک از دغدغه‌های ما در آن گنجانده نشده بود.»

به گفته فرحی طبق این آیین‌نامه، اساسنامه تمامی کارگزاران از سوی بیمه مرکزی ابلاغ شده و امکان کوچکترین تغییری در آن وجود ندارد؛ موضوعی که چالشی برای بیمه‌بازاربوده و آن‌ها برای شناورسازی تعداد اعضای هیئت مدیره برای برنخوردن به مشکل هنگام جذب سرمایه، رایزنی‌های بسیاری با بیمه مرکزی انجام دادند.

او اعتقاد دارد بیمه مرکزی اگر به دنبال نظارت بر کسب‌وکارهای آنلاین است این موضوع را می‌تواند با دریافت KPI از سوی استارتاپ‌ها حل کند و دیگر نیازی به راه‌اندازی چنین سوییچی وجود ندارد.

مدیرعامل بیمه‌بازار در ادامه به جلسه با رئیس کل سابق بیمه مرکزی درباره آیین‌نامه و وعده آن‌ها برای راه‌اندازی کارگروهی جهت حل مشکل استارتاپ‌ها اشاره کرد که هیچگاه تحقق نیافته است.

به اعتقاد وی حاکمیت اقتصاد دانش‌بنیان، حاکمیت دانش‌بنیان، متعامل، یادگیرنده و به ‌روز می‌خواهد.

فرحی در پاسخ به این سوال که چرا استارتاپ‌های صنعت بیمه در این سال‌ها، نوآوری خاصی نداشته‌ و آمیتیس را مانع نوآوری می‌دانند، گفت:

«شرکت‌های بیمه چند ده سال سابقه فعالیت داشته اما با وجود درآمدهای سنگین هیچ نوآوری نداشته‌اند؛ حال چگونه از استارتاپ‌هایی که تنها دو سه سال از فعالیت‌شان می‌گذرد، درخواست نوآوری‌های بیشتر می‌کنید.»

وی ارائه سبد خرید و فروش چند مدل بیمه به یک خریدار را نوعی نوآوری دانسته و اعتقاد دارد با راه‌اندازی آمیتیس جلوی این امر گرفته می‌شود چرا که امکان خرید همزمان بیمه‌های مختلف از شرکت‌های بیمه متفاوت وجود ندارد: «همچنین با این سوییچ امکان هرگونه تخفیف و پروموشن از کسب‌وکارها گرفته خواهد شد.»

مدیرعامل بیمه‌بازار با اشاره به اینکه 4درصد از خریدهای بیمه‌نامه با برگشت خرید مواجه می‌شوند، اعتقاد دارد با راه‌اندازی سامانه آمیتیس و درگاه پرداخت آن، استارتاپ‌ها بایستی روزها به دنبال بانک مرکزی باشند تا مبلغ تراکنش ناموفق را به حساب مشتری بازگردانند، در حالی که این موضوع در حال حاضر در کمتر از 48 ساعت اجرایی می‌شود.

آمیتیس رقیب استارتاپ‌های بیمه نیست

«بهاره شریفیون»، مدیرعامل و هم‌بنیان‌گذار بیمه دات‌کام با بیان اینکه راهکار هر مساله‌ای در دل خود اکوسیستم است، گفت: «از سال 98 که بحث آیین‌نامه استارتاپ‌های بیمه مطرح شد، بیمه مرکزی به دنبال الگوگیری از شاپرک برای این حوزه بود. اما ما می‌دانستیم که مدل نگاه صنعت پرداخت به صنعت بیمه به صلاح نیست.»

او با اشاره به اینکه از ابتدای فعالیتشان خواهان دریافت سرویس‌هایی از بیمه مرکزی بودند، عنوان داشت:

«ما به دنبال سرویس‌هایی برای استعلام و اعتبارسنجی بودیم تا کاربری که می‌خواهد خدمات آنلاین دریافت کند، با کمترین دغدغه رو به رو باشد. ما هنوز به دنبال دریافت این سرویس‌ها هستیم و اینکه گفته می‌شود خودمان از ابتدا برای سوییچ درخواست داده‌ایم، نادرست است. چرا که در سرویس‌های درخواستی ما سایر نهادها مثل ناجا نیز دخیل خواهند بود.»

شریفیون با تاکید بر اینکه آن‌ها آمیتیس را رقیب خود نمی‌دانند از الزام و انحصار استفاده از این شرکت برای دریافت کد یکتای بیمه‌نامه انتقاد کرد و گفت: «آمیتیس یک زیرساخت جمع‌آوری سرویس است و زمانی که بیمه‌مرکزی تاکید دارد صرفا از این سوییچ، سرویس دریافت کنید؛ عملا راه رقابت را برای سایر شرکت‌های IT می‌بندد. شاید ما یا سایر استارتاپ‌ها تمایل به دریافت خدمات از پرووایدرهای دیگری داشته باشیم و این الزام استفاده از آمیتیس پذیرفته نیست.» 

مدیرعامل بیمه‌دات‌کام با تاکید بر اینکه رفتار کاربر در دنیای دیجیتال با فضای سنتی تفاوت می‌کند، اعتقاد دارد آمیتیس تنها فرآیندهای روتین قبلی را سیستماتیک کرده و سرویس جدیدی را ارائه نمی‌کند؛ در حالی که هیچ پروتکل فنی برای تبادل داده‌ها دیده نشده و هیچکدام از دغدغه‌های فعلی‌مان را محقق نمی‌کند.