امروز در فضا: فضاپیمای گالیله از کنار سیارک گاسپرا عبور کرد

در ۲۹ اکتبر ۱۹۹۱، فضاپیمای گالیله از کنار سیارک گاسپرا در مسیر خود به سمت مشتری پرواز کرد. گاسپرا اولین سیارکی بود که توسط یک فضاپیما مورد بازدید قرار گرفت.

فضاپیمای گالیله

فضاپیمای گالیله با هدف مطالعه مشتری و چهار قمر بزرگ آن؛ اروپا، آیو، گانیمد و کالیستو در ۱۸ اکتبر ۱۹۸۹ با کمک شاتل فضایی آتلانتیس به فضا پرتاب شد.

فضاپیما در مسیر خود به‌سوی مشتری، با سیارک‌های گاسپرا و آیدا ملاقات کرد و تصاویر جالبی از آن‌ها به زمین ارسال کرد. گالیله در ادامه سفر خود علاوه بر ثبت تصاویر بی‌نظیر از برخورد دنباله‌دار شومیکر–لوی ۹ به جو مشتری، اطلاعات زیادی از قمرهای آن به‌دست آورد. عکس‌های گالیله از اقمار مشتری مشخص کرد که زیر سطح یخ‌زده اروپا می‌تواند اقیانوسی وجود داشته باشد و آیو نزدیک‌ترین قمر مشتری، کاملاً فعال و آتشفشانی است.

از آنجایی که پژوهشگران ناسا می‌ترسیدند گالیله حاوی باکتری‌های زمینی باشد و حیات در قمرهای مشتری را تهدید کند، آن را به‌سوی سیاره هدایت کردند. فضاپیما با برخورد به جو این سیاره آتش گرفت تا به ۱۴ سال ماموریت خود در فضا پایان دهد.

گالیله طی ۱۴ سال ماموریتش، ۳۴ بار دور بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی گردش کرد.

گاسپرا (سیارک ۹۵۱)

سیارک 951، توسط گریگوری نیکولایویچ نوجمین در سال ۱۹۱۶ کشف شد. گاسپرا فقط یک سیارک کوچک دیگر بود که بسیار نزدیک به لبه داخلی کمربند سیارک‌ها می‌چرخید. تا زمانی که مسیر فضاپیمای گالیله آن را به گاسپرا نزدیک نکرد، سیارک مورد توجه بسیار کمی قرار گرفت. به دنبال این اتفاق، ناظران در سراسر جهان این سیارک را به عنوان هدفی برای مطالعه در نظر گرفتند.

فضاپیمای گالیله از طریق کمربند سیارک‌ها در حال حرکت بود تا بالاخره در ۲۹ اکتبر ۱۹۹۱، به ۱۶۰۰ کیلومتری گاسپرا رسید. آنها با سرعت ۸ کیلومتر در ثانیه از کنار یکدیگر گذشتند تا این اولین باری باشد که یک فضاپیما از کنار یک سیارک عبور می‌کند.

گالیله چندین عکس از این سیارک گرفت و از ابزاری به نام طیف‌سنج نقشه‌برداری فروسرخ برای مطالعه ترکیب شیمیایی و سایر خواص فیزیکی آن استفاده کرد.

فضاپیما کشف کرد که گاسپرا شکلی نامنظم با ابعاد حدود ۲۰ × ۱۲ × ۱۱ کیلومتر دارد. سطح آن تقریباً ۲۰ درصد از نور خورشید را منعکس می‌کند و احتمالاً متشکل از سیلیکات‌های غنی از فلز و بلوک‌های خالص فلزی است.

تصاویر نشان داد که سیارک پوشیده از دهانه‌های کوچک است. این واقعیت که گاسپرا شکل نامنظمی دارد و فاقد هرگونه دهانه بزرگ است، نشان می‌داد که منشأ نسبتاً جدیدی دارد و به احتمال زیاد حاصل برخورد یک جسم بزرگتر است.

از آنجایی که گالیله برای دریافت اثر گرانش گاسپرا بسیار دور بود، قادر به تعیین جرم سیارک نشد.