امروز در فضا: پلوتو توسط کلاید تامبا کشف شد

۱۸ فوریه ۱۹۳۰، ستاره‌شناس و نویسنده آمریکایی، کلاید تامبا، پلوتو را کشف کرد.

کشف پلوتو

باور به وجود سیاره یا سیاره‌هایی فرای اورانوس از دهه‌های آغازین سده نوزدهم میلادی با محاسبه‌های نجومی قوت گرفت. قبل از اینکه کلاید تامبا پلوتو را کشف کند، ستاره‌شناس دیگری به‌ نام «پرسیوال لوول» بیش از یک دهه تلاش کرده‌ بود تا آن را پیدا کند. او این نظریه را مطرح کرده‌ بود که سیاره نهم براساس تکان‌هایی که در مدار اورانوس و نپتون دیده‌ می‌شود، وجود دارد.

اما لوول پیش از یافتن سیاره جدید در سال ۱۹۱۶ درگذشت. پس از او جوانی با نام کلاید تامبا که در رصدخانه لوول کار می‌کرد، جستجو برای یافتن‌ این سیاره را ادامه داد.

اما تنها زمانی که تامبا شروع به استفاده از یک تکنیک مشاهده جدید کرد، پلوتو برای اولین‌بار مشاهده شد. تکنیک جدید شامل چیزی به نام میکروسکوپ چشمک‌زن بود که تامبا از آن برای مقایسه صفحات عکاسی و جستجوی نشانه‌هایی از اجسام متحرک استفاده کرد.

تامبا با مقایسه دو عکس متوجه جابه‌جایی منبع نوری در این دو عکس شد که همان سیاره پلوتو بود. او بیش از یک ساعت فیلم‌ها را زیر میکروسکوپ چشمک‌زن مخصوص مشاهده کرد و برای اطمینان بیشتر، حرکات سیاره را برای چندین هفته مطالعه کرد تا مطمئن شود مسیر ثابتی را طی می‌کند.

پس از اطمینان، زمان آن فرا رسیده‌ بود که خبر مهم کشف سیاره نهم منظومه‌شمسی به اطلاع جهانیان برسد و در ۱۳ مارس ۱۹۳۰ رصدخانه لوول آن را اعلام کرد. چند هفته بعد، منجمان تمام رصدخانه‌ها برای مشاهده فلک جوزا، تلسکوپ‌هایشان را تنظیم و ردپای سیاره مجهول را دنبال کردند. همه آن‌ها بعد از چندبار مشاهده دریافتند که لکه نورانی، مسیر ثابتی دارد و مانند سیاره‌ای به‌ دور خورشید می‌چرخد.

سیاره جدید به‌ یاد خدای مرگ رومیان باستان، پلوتو نامیده‌ شد. البته دو حرف اول پرسیوال لوول نیز به افتخار وی آغازگر نام سیاره پلوتون هستند.

ناسا برای شادی روح این دانشمند که خدمات زیادی انجام داد، خاکستر او را در داخل قوطی با فضاپیمای افق‌های نو (نیو هورایزن) به پلوتو فرستاد. کلاید تامبا آرزو داشت روزی به آن سیاره سفر کند.

بحث سیاره‌بودن پلوتو

پلوتو درواقع از ماه هم کوچک‌تر و مدار آن نیز نسبت به دیگر سیارات، منحصربه‌فرد و کشیده است. از آنجایی که در آن زمان این سیاره کوتوله تنها شیء قابل‌رصد در کمربند کویپر بود، عنوان سیاره نهم را از آن خود کرده بود.

بعدها مشاهدات در دهه ۱۹۹۰ خبر از وجود اجرام فراوان و مشابه پلوتو داد و مشاجرات بین دانشمندان افزایش یافت. اما اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی در طی بیانیه‌ای احتمال حذف پلوتو از لیست سیارات منظومه شمسی را رد کرد.

کشف اریس و ادامه‌دار‌شدن بحث پلوتو پس از گذشت چند سال، اتحادیه بین‌المللی نجوم را وادار به ارائه اولین تعریف رسمی از سیاره کرد. این تعریف جدید در سال ۲۰۰۶ پلوتو را از لیست سیارات حذف کرد و این جرم، سیاره کوتوله توصیف شد تا منظومه شمسی دوباره ۸ سیاره‌ای باشد.